Tematem rozpoczynającym rozmowę była wizyta Małgorzaty II w Wittenberdze z okazji ponownego otwarcia kościoła zamkowego, do drzwi którego, jak głosi legenda, Marcin Luter w 1517 r. przybił 95 tez, w których wzywał do dyskusji o kryzysie w Kościele. W związku z przypadającą w przyszłym roku 500. rocznicą tego wydarzenia, kościół został odnowiony, a Małgorzata II podarowała mu własnoręcznie wyhaftowane antepedium. Przygotowanie zakrycia ołtarza zajmowało królowej popołudnia i wieczory przez kilka miesięcy, ale jednocześnie było relaksujące, a reakcja ludzi dała jej dużą satysfakcję. Małgorzata II podkreślała szczególną rolę, jaką nauki Lutra odegrały w historii Danii. Kraj stał się protestancki w 1536 r., przetłumaczono Biblię na język duński, a sama reformacja była ogromnie ważna dla kultury Danii. W odróżnieniu od wielowyznaniowych Niemiec, które były konglomeratem wielu niezależnych od siebie państewek, w których obowiązywały różne religie, król Danii przyjął wiarę luterańską i przez to stała się ona religią całego kraju.
Poproszono królową, aby odniosła się do słów króla Norwegii, Haralda V, który powiedział ostatnio, że „Norwegami są mężczyźni kochający mężczyzn, kobiety kochające kobiety oraz kobiety i mężczyźni kochający się wzajemnie. Norwegowie wierzą w Boga, w Allaha, we wszechświat albo zupełnie w nic”. Duńska królowa powiedziała, że nie nazwałaby swojego kraju wielokulturowym, ale zdaje sobie sprawę, że dzisiaj w Danii żyje więcej osób o różnym pochodzeniu, korzeniach czy wyznaniu niż jeszcze 30 lat temu. Zwróciła szczególną uwagę właśnie na religię. Mimo że jest konstytucyjnie zobligowana do wyznania luterańskiego, to jednocześnie w Danii nie wyklucza się osób innej wiary. Niejako na przekór królowa uznała, że jej religijność zbliża ją do innych osób, niezależnie od ich wyznania. „Reprezentuję wszystkich ludzi tworzących duński naród” – dodała. Małgorzata II zaznaczyła, że w dzisiejszej Europie zapomina się, że jest ona mieszaniną różnych krajów i tożsamości, a jeśli ktoś sam siebie nie lubi, nie zna własnych korzeni i nie może się do nich ustosunkować, to otaczająca go Europa jest dla niego problemem. „Drzewo bez korzeni upada, drzewo z korzeniami stanie się w końcu częścią lasu” – dodała monarchini.
Zdaniem Małgorzaty II, zaletą państw, które mają monarchów jest to, że symbolizują oni historyczną ciągłość, oferują tożsamość, która stoi ponad kolejnymi pokoleniami. Władca jest stabilizatorem w zmieniającym się świecie, co zawdzięcza stałej obecności w nim, ale bez ingerowania w politykę. Monarchowie są świadomi zachodzących w społeczeństwie zmian, ale nie zajmują się ich komentowaniem i temu zawdzięczają swoją wyjątkową pozycję. „Żaden z moich europejskich odpowiedników nie miesza się w politykę” – podsumowała królowa. Sposobem na wyrażenie własnej opinii przez monarchę jest orędzie noworoczne, które przygotowywane jest wspólnie przez królową i premiera. Nie dotyczy ono błahych spraw, ale traktuje zarówno o wartościach, jak i o stanowiskach. Małgorzata II powiedziała też, że życie w pałacu, którego sala balowa ma 8 metrów wysokości czy otaczanie się służbą w liberiach wywodzi się z tradycji i jest słuszne. Jest obowiązkiem utrzymania dziedzictwa historii i przekazania jej dalej kolejnym pokoleniom. Królowa powiedziała, że stara się nie być rozrzutna, ale utrzymanie tego historycznego depozytu pociąga za sobą koszty.
Zapytana o to, czy mimo tego że do kobiet na tronach jesteśmy przyzwyczajeni, to kobiety mają trudniej w świecie polityki i dostępu do kierowniczych stanowisk, Małgorzata II odpowiedziała, że ani ona, ani panująca od 1952 r. brytyjska królowa Elżbieta II nie musiały o swoją pozycję walczyć. „Zawdzięczam to wyłącznie biologii. Mój ojciec nie miał synów, więc to ja zasiadłam na tronie. Po prostu musiałam odegrać określoną rolę” – podsumowała królowa. Dodała też, że nie jest typem kobiety robiącej karierę i w normalnym życiu też by nią nie była, bo nie jest wystarczająco ambitna. Na pytanie „czy kobiecie łatwiej być monarchą niż mężczyźnie?” odpowiedziała, że łatwiej jest, jeśli kobieta zasiada na tronie po mężczyźnie, bo nie ma wtedy określonego wzorca, do którego musi się odnieść i z którym będzie porównywana. Tak było w jej przypadku i ma nadzieje, że będzie ponownie, gdy zastąpi ją najstarszy syn, książę Fryderyk. Pytanie o ewentualne plany zrzeczenia się tronu na rzecz syna spotkały się z krótką odpowiedzią królowej – „Zostanie królem, kiedy mnie tu już nie będzie”.
Małgorzata II z dynastii Glücksburgów jest najstarszym z trojga dzieci króla Fryderyka IX i królowej Ingrid, ma dwie młodsze siostry – Benedyktę i Annę Marię. Na duńskim tronie zasiada od 14 stycznia 1972 r. Jest najdłużej panującą w historii Danii kobietą i drugim, po Chrystianie IV, najdłużej panującym w historii kraju władcą w ogóle. Spośród współczesnych europejskich władców tylko brytyjska królowa Elżbieta II panuje dłużej niż Małgorzata. Duńska królowa spokrewniona jest z m.in. Karolem XVI Gustawem, królem Szwecji oraz Haraldem V, królem Norwegii. Kiedy przyszła na świat w 1940 r., jej dziadek Chrystian X był jednocześnie królem Islandii, dlatego jednym z otrzymanych imion jest islandzkie „Þorhildur”. Małgorzata II znana jest z nałogowego palenia papierosów. Zapytana podczas wywiadu czy rozważa rzucenie palenia, odpowiedziała, że „to chyba jedyna rzecz, jakiej nigdy nie brała pod uwagę”.
Cały wywiad w języku angielskim do przeczytania tutaj.
mPolska24
