( publicystyczny skrót naukowego artykułu o kalifacie ISIS)
Państwo Islamskie, które proklamowano 29 czerwca 2014, kontroluje obecnie terytorium odpowiadające obszarowi Syrii. Jego suwerenność rozciąga się od przedmieść Aleppo w Syrii na Zachodzie, aż do Mosulu na Pn Wschodzie i Tikritu na Południu. Państwo to kontroluje obecnie w Iraku 4 pola naftowe w Najma, Qayara, Himreen i Ajil o wydajności wydobycia ok. 40 tys. baryłek dziennie. Kalifat dysponuje zdobyczną nowoczesną bronią w tym czołgami Abrams, amerykańskimi haubicami M198, oraz co najmniej 2 miliardami dolarów nie licząc przychodów z podatków nakładanych na kontrolowane terytoria.
13 lat po deklaracji przez Georga Busha „wojny z terroryzmem” Al Kaida utworzyła własne, agresywne państwo zdolne do dalszej ekspansji terytorialnej i otwarcie zapowiadające podboje w Afryce, Azji i Europie.
Utworzenie kalifatu
29 czerwca 2014 Szura (rada) Państwa Islamskiego doszła do wniosku że niezbędne jest powołanie kalifatu (ar. khilāfah), ponieważ "Muzułmanie będą grzeszyć jeśli nie podejmą próby jego utworzenia".
Legitymizacja utworzenia kalifatu wywiedziona została przez autorów bezpośrednio z Koranu; „ I wspomnij kiedy Pan powiedział do aniołów; Rzeczywiście ja umieszczę na ziemi namiestnika (ar. khalifah )” oraz z jego egzegezy. Imam al-Qurtub powiedział w swojej interpretacji „Ten werset jest podstawą powołania lidera i kalifa, który będzie wysłuchiwany i któremu będą się podporządkowywali więc wspólnota muzułmanów (umma) będzie przez niego jednoczona, a jego rozkazy wypełniane. Nie ma w tej kwestii sporu ani w ramach wspólnoty ani między uczonymi, za wyjątkiem głuchego (al-Asamm).
Autorzy deklaracji dowodzą, że "nie ma prawnych ograniczeń ani wymówek, które mogłyby uzasadnić opóźnienie lub zaniedbanie ustanowienia kalifatu , tak, żeby nie stanowiło to grzechu. Państwo Islamskie reprezentowane przez swoje władze, w których skład wchodzą jego liderzy i członkowie rady (szura) zdecydowali się na ustanowienie Islamskiego Kalifatu (khilafah), miejsca spotkania namiestnika (khalifa) dla Muzułmanów" i „przysięgli lojalność szejkowi, bojownikowi, uczonemu, który praktykuje to co głosi wiernemu, liderowi, wojownikowi, przywróconemu, potomkowi rodziny Proroka, niewolnikowi Allaha, Ibrāhīm [owi] Ibn ‘Awwād Ibn Ibrāhīm Ibn ‘Alī Ibn Muhammad al-Badrī al-Hāshimī al-Husaynī al-Qurashī [emu], wg jego nazwiska rodowego, as-Sāmurrā’ī, wg. miejsca urodzenia, i al-Baghdādī [emu] z miejsca nauczania i zamieszkania. Zaakceptował on przysięgę podporządkowania (ba’yah). Jest więc on imamem i kalifem dla wszystkich Muzułmanów. Od tej pory nazwa „Iraku i Szem” zostanie zniesiona ze wszystkich rozważań i komunikacji i oficjalna nazwą jest Państwo Islamskie począwszy od daty tej deklaracji”.
5 lipca 2014 (6 Ramadan 1435 r.) kalif al-Baghdadi pokazał się po raz pierwszy publicznie w Wielkim Meczecie w Mosulu prowadząc publiczną modlitwę (ar. khutbah). W swoim wystąpieniu Baghdadi wspomniał, że „to wieloletnia walka wiernych z wrogiem pozwoliła na osiągnięcie celu, ogłoszenia kalifatu i wyboru Imama. Wybór ten jest obowiązkiem zarzuconym przez Muzułmanów przez wieki. On sam natomiast został ustanowiony strażnikiem ponad nimi, ale nie jako najlepszy z nich ani nie jako lepszy od nich. Powiedział ponadto, że jeśli będzie błądził to mają go korygować i doradzać, a podlegać mu tylko do tego momentu do którego on będzie podążał za wolą Allaha. Jeśli tylko zboczy z tej drogi to nikt nie powinien dalej za nim podążać ( wspierać go).” „Nie będzie też obiecywał tak jak królowie i rządzący swoim obywatelom bogactwa, pokoju i dobrego życia, ale tego co Allah obiecał wyznawcom, którzy podążają za nim i wypełniają obowiązki – panowania na ziemi”
Znaczenie kalifatu dla muzułmanów
Kwestia kalifatu i tym samym przywództwa duchowego i doczesnego w świecie Islamu toczy się od samej śmierci Proroka.
Żadne wydarzenie w historii nie podzieliło Islamu bardziej i głębiej niż sprawa sukcesji Mahometa. Prawo do zajmowania miejsca Proroka i przywództwa we wspólnocie muzułmańskiej po jego śmierci stała się najpoważniejszym dylematem religijnym, który dzieli sunnitów i szyitów, aż do dnia dzisiejszego. Dla sunnitów, pierwszy kalif, Abu Bakr, był jedynym prawowitym następcą, ponieważ był najbardziej doskonałym po Proroku. Pomimo tego, że Mahomet nie mianował Abu Bakra wyraźnie swoim następcą, został jednak pośrednio wskazany przez wyznaczenie go do prowadzenia modlitwy w czasie choroby Proroka.
Dla szyitów naturalnym następcą był natomiast Ali ibn Abi Talib, kuzyn Proroka i mąż jego córki Fatimy. Ali odegrał ważną rolę w życiu Proroka, ale brakowało mu legitymizacji starszeństwa w arabskim systemie plemiennym.
Zwolennicy Alego uważali, że sam prorok Mahomet wyznaczył go jako następcę i że status quo było naruszeniem boskiego, a nie doczesnego porządku. Kilku partyzantów Alego zaaranżowało morderstwo trzeciego kalifa Osmana w 656 r. i wybrało na kalifa Alego, który z kolei, został zamordowany w 661 r., a jego syn Husajn 680 r. zginął w walce z siłami sunnickiego kalifa. Najstarszy syn Alego, Hassan (zm. 670 r.) jest również czczony przez szyickich muzułmanów, którzy twierdzą , że został otruty przez sunnickiego kalifa Muawiyaha .
Zatem powołanie kalifatu należy postrzegać nie jako wydarzenie polityczne czy prawnomiędzynarodowe, tożsame z proklamowaniem państwa jako podmiotu stosunków międzynarodowych, ale polityczno - religijne, mające bezpośredni związek z walką o sukcesję religijną, a deklarację Al-Baghdadiego jako tym samym uzurpację przewodzenia doczesnego i religijnego wobec całego świata sunnickiego Islamu.
Dżihad a kalifat
Dżihad jest kluczowym elementem strategicznego konsensusu w dyskursie różnych ruchów islamistycznych. Ideolodzy wszystkich obozów rozróżniają "dżihad obronny" (dżihad al-difa'i) rozumiany jako wyzwolenie muzułmanów od groźby lub okupacji niewiernych, i "dżihad ofensywny" (dżihad al-Talab wa-al-ibtida'i), którego celem jest doprowadzenie do dominacji religii Allaha na świecie.
Dżihad al-Talab jest obligacją dla muzułmanów i wezwaniem niewiernych (ar. Kuffar) na ich ziemiach do przyjęcia Islamu lub obligacją do zwalczania ich dopóki nie uznają zwierzchności Islamu nad sobą. Ten typ dżihadu jest zbiorowym obowiązkiem ( ar. fard ul-kiyafa) Muzułmanów.
W Koranie istnieją liczne potwierdzenia tego obowiązku:
„A kiedy miną święte miesiące, wtedy zabijajcie bałwochwalców, tam gdzie ich znajdziecie; chwytajcie ich, oblegajcie i przygotowujcie dla nich wszelkie zasadzki! Ale jeśli oni się nawrócą i będą odprawiać modlitwę, i dawać jałmużnę, to dajcie im wolną drogę. Zaprawdę, Bóg jest przebaczający, litościwy!”
Wśród sunnitów istnieje konsensus, że dżihad al-dufa może mieć miejsce obecnie, podczas gdy ten drugi może być reaktywowany dopiero po przywróceniu islamskiego państwa (kalifatu), który będzie prowadzić muzułmanów w dżihadzie.
Kalifat a dżihadyści i al Kaida
Kalifat pojawiał się we współczesnej idei dżihadystów wielokrotnie na długo wcześniej, zanim idea ta stała się sztandarowym projektem al-Kaidy. Od 1952 roku restytucję kalifatu, zapowiadała organizacja Hizb-u-Tahrir , aktywnie zabiegająca o odtworzenie wspólnoty muzułmańskiej (ummy), która może zapewnić islamski sposób życia tylko dzięki kalifatowi. Kalifat ów, powinien stanowić podstawę aktywności politycznej muzułmanów . Spośród organizacji prowadzących walkę zbrojną, w 1981 egipska Jamaat al-Jihad al-Islami, która zamordowała Anwara Sadata używała sloganu „kalifat albo śmierć” uznając, że to kalifat uosabiający czyste muzułmańskie społeczeństwo moż4e zostać przeciwstawiony jahili – społeczeństwu, które jest na łasce Syjonistów i Zachodu.
Hizb-u-Tahrir (de facto HTI – Hizb-u-Tahrir Indonesia) zorganizowała pierwszą otwartą, międzynarodową Konferencję Kalifatu w sierpniu 2000 r., która przyciągnęła 5 tys. uczestników.
Zmiana postrzegania idei kalifatu w al-Kaidzie zaczęła kształtować się prawdopodobnie w roku 2007. 12 sierpnia 2007 r w Jakarcie, Hizb-u-Tahrir, której intensywna działalność misyjna doprowadziła do zakazu jej działalności w większości państw muzułmańskich, zorganizowała kolejną Konferencję Kalifatu, zgromadziła ponad 100 tys. uczestników. Ponieważ poprzednie konferencje gromadziły wielokrotnie mniejszą liczbę uczestników można uznać 2007 r. za przełomowy w uznaniu, że sama idea restytucji kalifatu, dotychczas funkcjonująca na marginesie podstawowych postulatów dżihadystów, wysunęła się na pierwszy plan.
O Kalifacie jako ocelu walki Al-Kaidy w Iraku wspominał Al-Zawahiri w swoich wystąpieniu w roku 2007 . W opublikowanym na islamistycznym portalu http://www.ek-ls.org przemówieniu pt. „Zdrada Annapolis” al-Zawahiri przestrzega Hamas przed podjęciem dialogu z prezydentem Mahmoudem Abbasem, oraz odrzucenia wszelkich form dialogu dotyczącego przyszłości Palestyny, oraz ogłoszenia dżihadu, który podporządkuje rządom Islamu wszystkie ziemie muzułmańskie od Czeczenii do Andaluzji i dopóki nie zostanie reaktywowany Kalifat.
W 2008 r. idea Kalifatu stała się podstawą ideologii Al-Kaidy, a także została przejęta przez inne "podstawowe" ruchy islamistyczne. Jest to godne uwagi, ponieważ do niedawna te ruchy nie podejmowały żadnej poważnej próby zdefiniowania własnego wspólnego paradygmatu przywództwa. Grupy te starały się uniknąć pułapek i nieuchronnych konfliktów związanych nieodłącznie z ideą kalifatu takich jak wskazanie osoby kalifa, ogłoszenie zbioru postaw wobec niemuzułmanów, definicji katalogu obowiązków związanych z ofensywnym dżihadem i skupić się raczej na zasadach ładu islamskiego, a nie na poszczególne formach jakie ład ów może przyjąć (sułtanat, królestwo).
Plan Al Kaidy
Wg. Seida Al-Adla, egipskiego terrorysty, członka Al-Kaidy, który udzielił wywiadu jordańskiemu dziennikarzowi, Fouadowi Husseinowi, kalifat był podstawowym celem Al-Kaidy od dawna i taktyka jego budowy jako jednego z podstawowych celów tej organizacji była w niej omawiana dużo wcześniej, niż zostało to kiedykolwiek wcześniej ujawnione.
Wg. tych zeznań, plan Al Kaidy podzielony jest na 5 faz. W fazie czwartej przewidzianej na lata 2010 - 2013, al-Kaida będzie dążyła do upadku znienawidzonych rządów arabskich. Uznano, że "utrata mocy reżimów" będzie prowadzić do stałego wzrostu w siłę Al-Kaidy . W tym samym czasie prowadzone będą ataki przeciwko wielkim dostawcom ropy, a przeciwko gospodarce USA będą dokonywane liczne ataki cyberterrorystyczne.
W fazie piątej (2013-2016) zostanie ogłoszony kalifat islamski, a zachodnie wpływy w świecie islamskim oraz Izrael zostaną tak osłabione, że Al-Kaida nie będzie się obawiała istotnego oporu. Islamskie państwo miałoby być w stanie stopniowo narzucać nowy ład światowy.
Zaraqwi - prawdziwy ojciec ISIS
Grupą, która faktycznie doprowadziła do utworzenia kalifatu czyli zrealizowania idei Al-Zawahiriego sprzed 6 lat stała się autorska organizacja Abu Musaby al-Zarqawiego, Islamskie Państwo Iraku i Sham (ISIS).
Al-Zarqawi naprawę nazywał się Ahmad Fadhil Nazzal-al-Khalaylah. Był z pochodzenia Jordańczykiem, wyszkolonym w Pakistanie. Nie jest do końca jasne, czy walczył, czy też nie z Rosjanami w Afganistanie, ale z całą pewnością przebywał w Peszawarze wraz z grupą dżihadystów 1989, którzy mieli być przerzuceni do Afganistanu.
W Afganistanie poznaje Palestyńczyka Abu Mohammed al-Maqdisi (znanego też jako Issam al-Barqawi) – salafickiego ideologa, który w 1990 przenosi się z Afganistanu do Kuwejtu. Zarqawi przebywał w tym czasie w Peszawarze jako korespondent islamistycznej gazety Al-Bonian al-Marsous (Mocny Mur)
Po irackiej inwazji na Kuwejt Maqdisi wraca do Zarqa w Jordanii, w 1992 roku dołącza do niego Zarqawi. Wg różnych źródeł wspólnie zakładają, organizację Bayat al-Imam (Podporządkowanie Imamowi) lub też Maqdisi zakłada organizację, a Zarqawi do niej dołącza . Organizacja składała się głównie z palestyńskich weteranów wojny w Afganistanie. Marqawi posiadał grupę zwolenników, Jama’at al-Muwahiddin (Grupa Zwolenników Jedności z Bogiem). Grupa ta nie posiadała struktur ani formalnego członkostwa, natomiast wywiad Jordanii nazwał ją w swoich dokumentach Bayat al-Imam, co w istocie było tytułem dokumentu wydanego przez Maqdisiego i o którym ów dyskutował z jednym z aresztowanych przez wywiad Jordanii.
W grupie Zarqawiego było zaledwie kilka osób, planujących zamachy – początkowo na redaktora gazety Al-Watan al-Arabi, następnie zamachy na Terytoriach. Ponadto wiadomo o planach zamachu na szefa komórki antyterrorystycznej Jordanii Ali Berjaka oraz Jaykuba Zayadina honorowego przewodniczącego Jordańskiej Partii Komunistycznej.
Zarqawi został aresztowany 29 marca 1994 r. (5 dni później aresztowano Maqdisiego) i skazany na 7 lat więzienia. W celi siedział wraz z Maqdisim i razem z nim został wypuszczony na wolność na mocy amnestii w związku z wstąpieniem na tron Abdullaha II w 1999 r.
W 1999 po uwolnieniu wiadomo, że przebywał w Jordanii przynajmniej przez miesiąc, a następnie udał się do Pakistanu, w którym m.in. brał udział w planowaniu nieudanego „zamachu milenijnego” wraz z Khaledem Al-Arurim. Wśród celów ich ataków był m.in. hotel SAS Radisson, most Husseina łączący Izrael z Jordanią oraz miejsce chrztu Chrystusa na brzegu Jordanu.
Zarqawi został za udział w tym spisku skazany przez jordański sąd wojskowy in absentia na 15 lat więzienia. W 1999 r. Zarqawi został aresztowany w Peszawarze w Pakistanie za brak ważnej wizy i wydalony na terytorium Afganistanu (wg. innych wersji uciekł sam, ze względu na aresztowania Arabów w Peszawarze .
Wg. źródeł pakistańskich w Afganistanie, Zarqawi założył obóz treningowy w pobliżu Dżalalabadu we wschodniej prowincji Nangrahar. Następnie przeniósł się do Herat w zachodnim Afganistanie wraz z grupa ok 80-100 Jordańczyków i Syryjczyków, zakładając własny obóz szkoleniowy.
Amerykańska propaganda wiązała organizację Zarqawiego z Al-Kaidą i wskazywała na bezpośrednią podległość jego grupy Osamie bin Ladenowi. W rzeczywistości związki te zawsze były skomplikowane i można zaryzykować tezę, że przez większą część czasu Zarqawi prowadził działalność raczej konkurencyjną niż podporządkowaną Al-Kaidzie bin Ladena.
Od Al Kaidy w Iraku do ISI (Islamskiego Państwa w Iraku)
Zarqawi został ranny podczas amerykańskiego bombardowania obozu w Afganistanie w marcu 2002 r. Nastepnie rzekomo, (wg. informacji zamieszczanych brytyjskiej prasie) uciekł początkowo do Iranu, (czemu stanowczo Iran zaprzeczał), a następnie został wydalony na terytorium irackiego Kurdystanu, gdzie przyłączył się wraz z grupą zwolenników do organizacji Ansar-ul-Islam.
Wg. ujawnionych źródeł irackich, Zarqawi pojawił się w Iraku w czerwcu – lipcu 2002 r. i został zidentyfikowany przez kontrwywiad iracki .
Jego aktywność w Iraku i rzekome kierowanie nadal-operacjami al-Tawhid na terytorium Jordanii oraz Europy nie jest do końca wyjaśniona. Wg. zeznań zatrzymanego w RFN Shadi Abdallaha, Zarqawi zajmował się głównie szkoleniem terrorystów, związanych z rozlicznymi aktywnościami al-Tawhid w Europie, Jordanii, a być może również Libanie i de facto nadal-kierował tą grupą.
AQI ( Al Kaida Kraju Dwóch Rzek) (Al Kaida Iraku)
W 2003 r. Zarqawi zakłada organizację Tanzim Qa'idat al-Jihad fi Bilad al-Rafidayn, czyli „Organizację Al-Kaidy w Kraju Dwóch Rzek”, zwaną też w skrócie Al-Kaidą w Iraku (AQI).
17 października 2004 r. w publicznej (internetowej) deklaracji, grupa podporządkowała się bin Ladenowi i Al-Kaidzie, a w odpowiedzi bin Laden 27 grudnia 2004 r. wezwał do podporządkowania się irackich mudżahedinów al-Zarqawiemiu.
„Został wydany rozkaz, aby zjednoczyć główne organizacje dżihadu z ich odpowiednikami w Iraku, i co więcej, Jamaah Salafiyah zjednoczy się z Tawhid wal-Jihad. Wtedy to owa zjednoczona grupa przyrzekła wierność dowódcy mudżahedinów Abu Abdullahowi [Osamie bin Ladenowi]” .
Działalność Zarqawiego odróżniała się jednak zasadniczo od podstawowego stylu i koncepcji Al Kaidy bin Ladena, ponieważ koncentrowała się przede wszystkim na zwalczaniu szyitów kosztem walki zbrojnej z wojskami amerykańskimi, czyli na celu, który później zostanie ewidentnie odziedziczony przez ISIS.
Eskalacja kampanii Zarqawiego wobec szyitów zaniepokoiła sunnickich przywódców ruchu oporu, którzy wierzyli, że ataki na muzułmańską, choć szyicką ludność cywilną, podważają poparcie opinii publicznej dla rebelii. Najbardziej znana jest publiczna i otwarta krytyka tych działań Aymana al-Zawahiriego, zastępcy bin Ladena. W październiku, Biuro Dyrektora Wywiadu Narodowego USA opublikował list, który Zawahiri napisał do Zarkawiego w czerwcu 2005 r.
„Jesteśmy bardzo zatroskani, podobnie jak mudżahedini i wszyscy szczerzy Muzułmanie, twoim dżihadem i bohaterskimi czynami i tym byś osiągnął zamierzone cele. Wiesz dobrze, że czystość wiary i właściwego sposobu życia, nie idą zawsze w parze z sukcesem w polu”. „Jeśli jesteśmy zgodni, że zwycięstwo islamu i ustanowienie kalifatu na sposób [wg.] Proroka nie zostanie osiągnięte inaczej tylko przez dżihad przeciwko rządzącym apostatom i ich usunięciu [od władzy], to cel nie zostanie osiągnięty przez ruch mudżahedinów, podczas gdy zostanie odcięty od publicznego wsparcia (…),
Obalenie takie [rządzących apostatów] nie wydarzy się bez minimum wsparcia społecznego (…). Dodatkowo, jeśli ruch dżihadu będzie zmuszony do użycia innych metod [walki], takich jak: wojna ludowa, lub powstanie ludowe, wtedy wsparcie publiczne będzie czynnikiem decydującym o porażce lub zwycięstwie.”
Taktykę skrytykował również dawny mentor Al-Zarqawiego, Abu Mohammed al-Maqdisi, który odrzuci klasyfikację Zarqawiego uznającą szyitów za niewierzących. W wywiadzie dla Al-Jazeera, stwierdził, że nie uważa zwykłych szyitów za nie-muzułmanów i dlatego, że „nie wolno utożsamiać zwykłych Szytiów i Amerykanów w wojnie". Maqdisi w swojej krytyce wysunął również argument polityczny, że "ataki na ludność cywilną i miejsca kultu nadszarpną reputację ruchu oporu.”
7 czerwca 2006 r. Al-Zarqawi został zabity w Bagdadzie przez Amerykanów.
Stanowisko szefa AQI objął Abu Ayyub Al-Masri (Abu Hamza al-Muhajir). 40 letni Al-Masri był Egipcjaninem i jednym z wychowanków al-Zawahirego. W latach 1982 - 1995 mieszkał w Sudanie, skąd przeniósł się do Pakistanu i tam w Peszawarze, przyłączył się do grupy radykałów utworzonej przy meczecie Osamy bin Zaida. W 1999 r., al-Masri udał się do Afganistanu i odbył szkolenie w obozie al-Farouq gdzie spotkał al-Zarkawiego.
Al-Masri został ekspertem w tworzeniu przydrożnych bomb i generalnie, materiałów wybuchowych. W 2001 r. wyjechał do północnego Iraku gdzie przyłączył się do Ansar al-Islam. Następnie dołączył do Al-Kaidy i został najbliższym współpracownikiem al-Zarkawiego, kierując m.in. zamachowcami samobójcami w Faludży.
W Iraku sunnicka opozycja antyamerykańska była początkowo grupą niejednolitą i nieskoordynowaną, a walka zbrojna prowadzona była przez dziesiątki niewielkich organizacji. Najliczniejszą z tych grup była AQI, która wg. późniejszej deklaracji al-Masriego (z października 2006 r.) miała liczyć ok 12 tys. bojowników.
Al Kaida zmienia nazwy: - MSC - ISI (Islamskie Państwo Iraku)
W styczniu 2006 roku doszło do pierwszej próby „zjednoczenia” grup zbrojnych. AQI oraz 5 organizacji; Jeish al-Taiifa al-Mansoura (Armia Zwycięskiej Sekty), Katbiyan Ansar Al-Tawhid wal Sunnah (Brygady Stronników Monoteizmu i Sunny), Saraya al-Jihad al-Islami (Brygady Islamskiego Dżihadu) , Saraya al-Ghoraba (Brygady Obcych), Kitaeb al-Ahwal (Brygady Kalamitów), Jaish Ahlul Sunna wa al-Jamma (Armia Wyznawców Sunny i Wspólnoty), powołały Majlis Shura al‐Mujahidin, Radę Szury Mudżahedinów (MSC). AQI istniała nadal, ale utworzenie rady pozwoliło nadać jej bardziej koncyliacyjne w stosunku do innych grup i co najważniejsze bardzie „irackie” oblicze. Przewodniczącym Szury został Irakijczyk Abdullah Rashid al‐Baghdadi.
W październiku 2006 r., al-Muhajir ogłosił powstanie Dawlat al-Iraq al-Islamija (Islamskiego Państwa w Iraku - w skrócie ISI), mianował Abu Umara (Omara) al-Baghdadiego emirem. Podobnie jak MSC, ISI został utworzony tak, aby stworzyć więź między al-Kaidą, a iracką rebelią. Różnica polegała na tym, że od tej pory, w przeciwieństwie do MSC celem nie było wypracowanie jakiejś formuły współpracy ideologicznej oraz militarnego uzgadniania celów, ale powołanie całkiem nowej organizacji likwidującej dotychczasową tożsamość fundatorów. Dla swoich zwolenników od tej pory AQI przestała istnieć w Iraku, a jako podmiot pozostała tylko ISI.
W wystąpieniu radiowym przekazanym do agencji informacyjnych al-Masri zadeklarował, że podstawowym celem Al-Kaidy będzie walka aż do „spoczęcia pod drzewami oliwnymi (Jerozolimy)” oraz dopóki „nie wysadzi w powietrze Białego Domu”. Jednocześnie wezwał muzułmanów do podporządkowania się nowemu państwu, którego powstanie AQI ogłosiło w Iraku, na którego czele stanął Abu Omar al-Baghdadi. Sam Masri został „Ministrem Obrony” proklamowanego państwa.
Abu Omar al-Baghdadi został później zidentyfikowany jako Hamed Dawood Mohammed Khalil al-Zawi, były oficer armii irackiej zdymisjonowany za salaficki ekstremizm .
Operacja Przebudzenie (Sahwa) i kryzys al Kaidy w Iraku
Zmiana nazwy organizacji oraz zastąpienie szury mudżahedinów nowym bytem związane było z kryzysem dżihadystów, do którego doprowadziła zmiana amerykańskiej taktyki wobec powstańców. 9 września 2006 rozpoczęła się kampania (tzw. ruch Sahwa - „Przebudzenie”) przeciągania przez rząd centralny oddziałów plemiennych na stronę rządu. Kampania trafiła na podatny grunt ponieważ AQI próbowało przejmować formalną kontrolę nad terytoriami dotychczas zarządzanymi przez lokalne klany i ich siły zbrojne. W sumie do września 2009 blisko 100 tys. sunnitów, dotychczasowych sojuszników AQI, podjęło przeciwko AQI/ISI walkę zbrojną
Deklaracja ISI nie spotkała się z entuzjastycznym przyjęciem nawet wśród organizacji teoretycznie powiązanych z AQI. Np. związana z al-Zarqawim organizacja Ansar al-Sunna, operująca głównie na terytoriach kurdyjskich, która w 2007 roku zmieniła nazwę na Ansar al-Islam, nie przyłączyła się do ISI i pozostała odrębną organizacją
Taktyka walki USA i rządu irackiego z partyzantką prowadzona w latach 2007 – 2010 przyniosła zaskakująco pozytywne efekty.
AQI została zdziesiątkowana, Al-Masri i al-Baghdadi zostali zabici przez Amerykanów w kwietniu 2010 roku podczas operacji w rejonie Thar Thar prowincji Anbar . W sumie wojska USA i armia iracka ISF schwytały lub zabiły 34 z pierwszej 42 liderów Al-Kaidy w Iraku, a do czerwca 2010 roku organizacja ta "straciła połączenie z dowództwem Al-Kaidy w Pakistanie i Afganistanie" .
Abu Bakr al Baghdadi, powrót irackiej al Kaidy
Po śmierci Masriego, nowym przywódcą ISI został Ibrahim Awwad Ibrahim Ali al-Badri al-Samarrai, znany tez jako dr Ibrahim, Abu Dua, a obecnie pod swoim nom de guerre Abu Bakr al-Baghdadi.
Abu Bakr al-Baghdadi był przywódca jednej z organizacji afiliowanej przy MSC pod nazwą Jaish Ahlul Sunna wa al-Jamma (Armia Wyznawców Sunny i Wspólnoty) organizacji operującej w Samarze, Diali i Bagdadzie. Sam Baghdadi był nawet w 2004 roku więziony przez wojska USA ale został wypuszczony, ponieważ uznano, że nie stanowi szczególnego zagrożenia .
Po wycofaniu wojsk USA z Iraku w 2011 roku w kraju doszło do głębokiego kryzysu politycznego, trwającego do dziś.
W grudniu 2011 r. premier Nouri al-Maliki uwięził ochroniarzy sunnickiego wiceprezydenta Hashemiego, który w rezultacie uciekł z kraju i został in absentia skazany na karę śmierci . Pozostali politycy sunniccy oskarżyli Malikiego o dyktaturę oraz celowe prowokowanie konfliktu religijnego. Wywołało to erupcję niezadowolenia i de facto powstanie oraz serię zamachów w całym Iraku.
Korzystając z wybuchu niezadowolenia społecznego sunnickiej mniejszości, Al-Bagdadi głosił w dniu 21 lipca 2012 początek kampanii pt "Rozbicie murów”. W przemówieniu opublikowanym w Internecie przedstawił dwa podstawowe cele kampanii; zapewnienie uwolnienia więźniów oraz odzyskanie utraconej kontroli nad terytoriami w Iraku. Ponadto celem operacji miało być ściganie i likwidacja „sędziów, śledczych i strażników”, wezwał też irackich sunnitów do wysyłania „swoich synów aby dołączali do mudżahedinów w obronie waszej religii i honoru”. Powiedział również, że „większość irackich sunnitów wspiera al-Kaidę i oczekuje na jej powrót”. Ponad połowa wystąpienia dotyczyła sunnickiego powstania przeciwko prezydentowi Baszarowi al-Assadowi. Baghdadi zapowiedział m.in. zwiększenie roli ISI w walce z Assadem w nadchodzących miesiącach.
12-miesięczna kampania charakteryzowała się 20 falami skoordynowanych ataków bombowych przy pomocy samochodów pułapek, ośmioma atakami na największe więzienia, oraz zauważalną konsolidację terytorialną w regionach poprzednio kontrolowanych przez Al-Kaidę. Straty wśród ludności cywilnej w lipcu 2013 były wyższe niż w jakimkolwiek innym miesiącu od maja 2008 roku . Do najbardziej spektakularnych sukcesów tej fazy aktywności ISI należy atak na więzienie Abu Ghraib w lipcu 2013 i ucieczka z niego ponad 500 najgroźniejszych więźniów.
Powstanie ISIS
8 kwietnia 2013 Al-Baghdadi ogłosił niespodziewanie rozszerzenie działalności ISI na terytorium Syrii uzurpując sobie zwierzchność nad Al Kaidą nie tylko w Iraku ale również w Syrii. W swoim wystąpieniu stwierdził, że „nadszedł czas, aby oświadczyć przed ludem Lewantu i światem, że front al-Nusr jest rozszerzeniem Państwa Islamskiego w Iraku”. „Wyznaczamy al-Julani’ego [lidera al-Nusr] , że jest on jednym z naszych żołnierzy, a wraz z nim grup naszych synów, i wysłaliśmy ich z Iraku do Lewantu, tak aby spotkali nasze oddziały w Lewancie” „Wyposażyliśmy ich w plany, nakreśliliśmy szczegóły ich codziennej pracy, damy im comiesięczne wsparcie finansowe oraz damy im ludzi, którzy mają doświadczenie w dżihadzie zarówno spośród obcych jak i lokalnej ludności”.
Od tej pory organizacja miałaby się nazywać „Islamskie Państwo Iraku i Lewantu” (ISIL) lub tez „Islamskie Państwo Iraku i Sham” (ISIS).
Al-Nusr (Jabhat al-Nusr–JN), dotychczas oficjalną agendę Al-Kaidy w Syrii charakteryzowało zupełnie inne rozumienie taktyki dżihadu. O ile ISI koncentrowało się na zdobywaniu czy też kontroli terytorium – Al-Nusr zależało raczej na zyskiwaniu poparcia społecznego lokalnej ludności, zwalczaniu czy podważaniu wiarygodności innych grup zbrojnych opozycji czyli budowanie strefy wpływów kluczowej dla odgrywania roli politycznej w przyszłej, powojennej Syrii.
Już 9 kwietnia lider Al-Nusr, al-Joulani odpowiedział, że „ ani dowództwo al-Nusr, ani jej rada doradcza, ani ogólnie jej kierownictwo nie było świadome tego ogłoszenia. Dotarło ono do [al-Nusr] poprzez media i jeśli jest autentyczne, to nie było z nami skonsultowane”. Ogłosił ponadto, że „Możemy zapewnić naszych braci w Syrii, że zachowanie Frontu al-Nusr pozostanie wierne obrazowi, który poznali i nasze podporządkowanie [al-Kaidzie] nie wpłynie na naszą politykę w żaden sposób”. Okazało się, że podjęta przez Baghdadiego próba uzurpacji władzy nad całą al-Kaidą nie powiodła się.
W sporze organizacji zabrał również głos Ayman Al-Zawahiri, który 8 czerwca 2013 r., w liście do stron postanowił, że m.in. ISIL pozostaje rozwiązane, a obie organizacje pozostają autonomiczne. Obaj przywódcy zostają wyznaczeni zaledwie na rok, a po tym czasie naczelne dowództwo al-Kaidy wyznaczy nowych emirów lub przedłuży mandat emirom aktualnym.
ISIS wypowiada posłuszeństwo "centrali" Al Kaidy
15 czerwca 2013 r. Baghdadi odpowiedział odrzucając autorytet Zawahiriego, czyli de facto wypowiadając posłuszeństwo „centralnej” Al Kaidzie i potwierdzając ukonstytuowanie ISIL oraz jej suwerenność nad walką Al-Kaidy zarówno w Iraku jak i w Syrii. „Islamskie Państwo w Iraku i Lewancie pozostanie tak długo jak płynie nam w żyłach krew i oczy mrugają. Pozostanie i nie będzie żadnych kompromisów ani poddania się, (…) dopóki nie umrzemy”.
8 listopada 2013 r. al-Zawahiri w przesłanym do Al-Jazeera komunikacie, stwierdził, że formalnie rozwiązuje ISIS w Syrii i oświadcza że wyłącznie al-Nusr stanowi przedstawicielstwo globalnego dżihadu ( al-Kaidy) w Syrii.
ISIS nie miało jednak na celu wygrywanie wirtualnej zwierzchności i formalnego podporządkowania sobie innych organizacji. Jej celem, co wiadomo obecnie było zdobycie terytorium i miast w Syrii tak istotnych, żeby nie tylko uzasadniało to utworzenie samodzielnego państwa, ale przede wszystkim żeby deklaracja ta oparta była na rzeczywistej suwerenności nad faktycznie istniejącym, trwale kontrolowanym terytorium i zamieszkującą je ludnością.
Zajęcie Raqqa - ISIS wygrywa z syryjską al Kaidą, Al Nusr
4 marca 2013 r. al-Nusr zajął miasto Raqqa nad Eufratem, ustanawiając w nim swoją kwaterę główną. Raqqa to pierwsze znaczące miasto w Syrii, stolica prowincji, które w pełni wpadło w ręce dżihadystów.
Dla al-Nusr miasto było po prostu bazą do dalszej walki z siłami rządowymi, podczas gdy dla ISIS przejęcie kontroli dawało możliwość ustanowienia suwerenności terytorialnej i wprowadzenia modelowego systemu swoich rządów.
Grupy rebeliantów ustanowiły zasady ścisłej współpracy z władzami lokalnymi w celu zapewnienia ludności cywilnej dostaw podstawowych artykułów takich jak żywność, woda i paliwo oraz ustanowiły system współpracy z władzami plemiennymi np. dotyczący konserwacji sieci elektrycznej oraz zbiórki śmieci. W zajętym mieście dżihadyści wprowadzili straż przed budynkami państwowymi aby zapobiec grabieżom i zniszczeniom, przywrócili ceny chleba do poziomu sprzed wojny, otworzyli infolinię alarmową dla mieszkańców. Utworzono również sądy szariatu, które miały od tej pory stanowić podstawę systemu wymiaru sprawiedliwości. ISIS kontrolowało wspólnie z JN i innymi organizacjami część miasta, ale początkowo żadna grupa nie sprawowała nad miastem pełnej władzy.
Jesienią 2013, w związku z narastającym konfliktem między przywódcami JN i ISIS, ISIS rozpoczął kampanię wypierania JN z miasta, początkowo dokonując zamachów na przywódców JN i jej bojowników. Jednocześnie JN wyprowadził znaczną część swoich bojowników z Raqqa, wikłając się w ciężkie walki z siłami rządowymi, m.in. w próby zdobycia bazy pobliskiej 17 dywizji armii syryjskiej (SAA) .
Do stycznia 2014 r. praktycznie wszystkie grupy opozycyjne poza JN i ISIS, przestały liczyć się w Raqqa za wyjątkiem lokalnej organizacji Ahrar al-Sham. Jednocześnie zachowanie ISIS wobec ludności cywilnej, w tym np. wandalizm kościołów, wywoływało coraz większe niezadowolenie mieszańców Raqqa i okolicznych miejscowości . Sytuacja w mieście była napięta ale stabilna, ponieważ ISIS nie dysponował dostatecznymi siłami, żeby zmienić istniejące status-quo.
Na początku stycznia 2014 r. niespodziewanie Al-Baghdadi przysłał z Iraku do miasta przez pustynię znaczące posiłki. Dzięki nim 13 stycznia 2014 r. ISIS przejęło pełną kontrolę nad centrum Raqqa, mostami oraz pałacem gubernatora. Stopniowo w ciągu kolejnych dni utrwalano kontrolę militarną nad całym miastem i przedmieściami. Jedną z pierwszych decyzji podjętych po zajęciu miasta było rozstrzelanie wysoko postawionego dowódcy JN oraz ponad 100 innych jeńców, wymordowano też liderów lokalnej organizacji Ahrar al-Sham.
W zajętym Raqqa, ISIS wprowadził kompleksową organizację państwową, opartą na dwóch filarach; administracji oraz „usługach muzułmańskich”. Utworzono Departament Usług Muzułmańskich obejmujący pomoc humanitarną (rozdysponowanie obligatoryjnej jałmużny - zaka), piekarnie, wodę, elektryczność. W kategorii usług administracyjnych znalazły się m.in. sądy, organy ścigania – kryminalne i religijne (policja al-Hisba), sprawy relacji z plemionami. Na terytoriach administrowanych ISIS wprowadził również powszechne centra szariatu będące de facto szkołami koranicznymi dla dorosłych.
wobec chrzęsciijan w miescie wprowadzono obowiązkowy kontrakt. Jego treść można znaleźć tutaj (tłum polskie: http://www.wojciech-szewko.mpolska24.pl/6656/chrzescijanie-w-kalifacie-is- )
Zajęcie Mosulu - deklaracja utworzenia Kalifatu Państwa Islamskiego (IS)
Kolejne etapy ekspansji terytorialnej ISIS związane były z wydarzeniami w Iraku.
W styczniu 2014 r. w Ramadi irackie siły bezpieczeństwa rozbiły istniejący od końca 2012 r. antyrządowy obóz protestu przeciwko marginalizacji sunnitów w Iraku. Zamieszki a następnie walki tłumu i sił bezpieczeństwa rozszerzyły się na Faludżę. Policja zmuszona została do wycofania się, a na jej miejsce do obu miast wkroczyły siły ISIS.
11 czerwca 2014 r. ok 800 bojowników ISIS skierowało się do Mosulu, prawdopodobnie bez zamiaru zdobycia miasta. Na ich widok 2 zmechanizowane dywizje armii irackiej (ok. 30 tys. żołnierzy) uciekły pozostawiając w rękach dżihadystów cały sprzęt bojowy. Umożliwiło to dżihadystom zajęcie ponad 1,5 milionowego miasta, z jego instytucjami, zasobami i infrastrukturą. Sukces ten nie miał precedensu w całej historii współczesnego dżihadu.
29 czerwca 2014 na zajętych terytoriach ISIS proklamował utworzenie kalifatu , od tej pory likwidując nazwę ISIS lub ISIL i wprowadzając ujednoliconą nazwę Państwo Islamskie (IS).
Deklaracja kalifatu stanowi realizację idei propagowanej pierwotnie przez Al-Zarqawiego, która wieńczy ponad piętnastoletnią walkę Al-Kaidy z Zachodem. Al-Kaida posiada obecnie terytorium, porównywalne z terytorium Syrii, zaplecze zbrojne i finansowe. Na podległych terytoriach wprowadza własny system administracyjny i państwowy oparty w swoim wymiarze regulacyjnym na regułach shariatu. Jednocześnie w kontekście prawnomiędzynarodowym IS zadeklarował zniesienie granic między dawnymi państwami islamskimi, które powinny połączyć się w jeden spójny kalifat IS. Idea ta została wsparta przez propagandową kampanię likwidacji „kolonialnych” granic dzielących państwa muzułmańskie których symbolem stała się linia Sykes-Picot .
Abu Bakr al-Baghdadi realizując politykę spójną z dawnymi ideami al Zarqawiego, zwalczania herezji i walki z nieortodoksją, na podbitych terytoriach wprowadza masową eksterminacje ludności szyickiej, świeckich Kurdów, Jazydów, oraz niszczenia wszystkich miejsc kultu, które określa jako heretyckie (ar. takfir) czyli niezgodne z własną interpretacją sunnickiego islamu.
Chrześcijanie w Mosulu i Raqqa otrzymali natomiast alternatywę; miecz (czyli smierć) , konwersja na Islam lub przyjęcie „kontraktu bezpieczeństwa” będącego kompilacją podobnych zbiorów reguł pochodzących między innymi z Kalifatu Andaluzji oraz zaczerpniętych innych historycznych dokumentów regulujących status chrześcijan w państwach muzułmańskich. Chrześcijanom np. nie wolno remontować miejsc kultu, eksponować symboli religijnych, modlić się głośno, znieważać w jakikolwiek sposób muzułmanów, a w zamian za ochronę muszą płacić podatek jizya [dżizja] – równowartość 34 gram złota rocznie.
16 lipca 2014 wojska irackie poniosły klęskę przy próbie odbicia Tikritu , a ISIS dokonał masowych egzekucji jeńców irackich . Na północy Iraku wojska kalifatu rozbiły też w licznych potyczkach kurdyjskich Peszmergów, zdobywając m.in. największą iracką elektrownię wodną na rzece Tygrys oraz 3 kurdyjskie miasta.
W Syrii ISIS zdobył z marszu niezdobytą dotychczas bazę 17 dywizji na Pn. od Raqqa, a po jej zajęciu stosując charakterystyczną dla swoich ostatnich zwycięstw taktykę zastraszania i masakrując jeńców .
Jak dotychczas państwo islamskie zwiększa swoje zdobycze terytorialne i militarne na terytorium Iraku i Syrii, a armie tych państw nie są zdolne do skutecznego stawienia im oporu. Zebrane fakty pozwalają przypuszczać, że kalifat islamski przestał być jedynie ideą grupy dżihadystów lub akcydentalnym wydarzeniem w historii wojny domowej w Syrii. Wobec otwarcie zgłaszanej wrogości wobec Iranu, roszczeń wobec Arabii Saudyjskiej, zapowiedzi eksportu kalifatu do Europy ( m.in. na Bałkany i Kaukaz) czy deklarowanej chęci konfrontacji zbrojnej z szyickim libańskim Hezbollahem, Państwo Islamskie stanowić może oś dynamiki stosunków międzynarodowych na Bliskim Wschodzie w najbliższej perspektywie.
Nota bibliograficzna:
Szewko W., Kalifat Państwa Islamskiego - geneza, [w:] Ilnicki M., Nowakowski Z., (red.), Bezpieczeństwo gospodarka, geopolityka. Wybrane problemy, Wydawnictwo TNP, Warszawa 2014.
Za szybko odkryli karty. Na polu szachownicy są pionkami. Na prawdziwego Kalifa jeszcze chwileczkę musimy poczekać.
Takim Kalifem od dawna chce zostac Erdogan
Do @LeslawKawalec :
Erdogan jest zgodnie z prawem Shariaa kafirem i zadnym kalifem zostac nie moze.Prawo Sharia mowi wyraznie,ze Muzulmanin zyjacy w grzechu (np.pijacy alkohol,palacy papierosy,rzadko modlacy sie etc.) pozostaje Muzulmaninem (choc o czarnym sercu)tak dlugo dopoki mowi z wiara "La illaha illa'Allah".Powinien poniesc kare za swoje grzechy i dawany zly przyklad ale pozostaje Muzulmaninem.Inaczej wyglada sytuacja Amira lub Imama czyli przywodcy jakiegos terytorium czy wspolnoty,kraju.Gdy rzadzi on na sposob kufr (niewiary),gdy odrzuca zasady Shariaa i zezwala na przyklad na riba (lichwe w bankach),produkcje i sprzedaz alkoholu,dopuszcza niemoralnosc w rzadzonym przez siebie kraju etc. staje sie kafirem (niewiernym).Zgodnie z Shariaa zarowno Erdogan,Saudowie,Haszymidzi z Jordani,inni prezydenci i krolowie sa nieiwrnymi (Kuffar) gdyz rzadza w sposob kufr wladze swoja otrzymali z rak Kuffar (Zachodu) i utrzymuja ja poprzez wyslugiwanie sie Kuffar.Ich koniec jest rychly.Erdogan zyskuje poparcie Turkow gdyz 90% ich spoleczenstwa ma marne pojecie o Islamie i bierze go za Muzulmanina.Islam turecki to mieszanka sunnizmu,sufizmu i kemalizmu a o czystym Islamie nie maja pojecia.
اقترح على الدولة اﻹسلامية بأن تمنع الستالايت، فهو الذراع الأكبر للحرب اﻹعلامية الشرسة ضد أهل السنة، وتصفية مراسلي قنوات الكفر والزندقة
موقع أمريكي يعترف بفشل معركة الغرب في أفغانستان
التفاصيل تم إنشاءه بتاريخ الأحد, 17 آب/أغسطس 2014 19:42 كتب بواسطة: الإدارة المجموعة: صحافة عالمية الزيارات: 56
اعترف موقع “سي بي سي نيوز” الأمريكي بفشل الحرب التي شنها الغرب في أفغانستان في القضاء على المقاومة.
وقال الموقع: أفغانستان هي البلد الوحيد في العالم حيث يزال الجنود الأمريكيين يموتون، ففي الأسبوع الماضي فقط استخدم قاتل مدفع رش ودار به على منشأة تدريب تديرها القوات البريطانية، حيث قتل اثنين من المجندين ولواءين وأصيب 14 آخرون، بما فيهم العديد من الأمريكان، وبعضهم حتى في حالة حرجة.
وأضاف الموقع, أنه عندما أطاحت القوات الأمريكية بـ”طالبان” 2001 وأجبرت حلفائها في تنظيم القاعدة على الاختفاء، لم يعرفوا أن هذه مجرد البداية لحربهم، فبدأت “طالبان” في العودة مرة أخرى للبلاد، وربما يبدأون من جديد ويضيعوا أي جهد اعتبر الأمريكان أنهم فعلوه وكان إنجازا منهم.
من جهته, قال متحدث باسم اللجنة الدولية للصليب الأحمر في أفغانستان إن 5 من أعضاء بعثة أفغانستان تم اختطافهم.
وقال ماريك ريسيتش، السبت، إن الموظفين كانوا يسافرون على الطريق في ولاية هيرات الجمعة عندما اختطفوا على يد جماعة محلية مسلحة.
وأضاف أن المنظمة تحاول تأمين إطلاق سراحهم.
وقال المتحدث باسم الشرطة، رؤوف أحمدي، إن عمال المساعدات كانوا يحاولون توصيل ماشية إلى قرى محلية عندما استوقفهم رجال مسلحون.
المصدر: المسلم