Dziurka zamiast dziury

- Deficyt budżetu państwa w 2017 r. wyniósł 25,4 mld zł tj. 42,7% wartości planowanej w ustawie budżetowej. Był on niższy o 20,8 mld zł w stosunku do deficytu zrealizowanego w 2016 r. (46,2 mld zł) i okazał się jednym z najniższych w ostatnich latach. Tak niski deficyt nie jest zaskoczeniem i ukształtował się na oczekiwanym poziomie. Jest on efektem, co należy podkreślić, m.in. bardzo dobrej ściągalności dochodów budżetowych, w szczególności podatku VAT - podkreśla minister finansów prof. Teresa Czerwińska.

Opierając się na wstępnych informacjach, dochody budżetu państwa w 2017 r. wyniosły 350,5 mld zł i były wyższe, niż prognozowano w ustawie budżetowej o 25,1 mld zł. W stosunku do 2016 r. dochody w 2017 r. były wyższe o 11,4%.

Dochody podatkowe w 2017 r. wyniosły 315,3 mld zł i były wyższe o 14,2 mld zł (4,7%) w stosunku do kwoty zapisanej w ustawie budżetowej na 2017 r. Głównymi powodami wyższego wykonania dochodów podatkowych były wyższe wpływy z podatku VAT. W 2017 r. dochody z podatku VAT są szacowane na 156,8 mld zł. W stosunku do dochodów w 2016 r. były one wyższe o 23,9% (czyli 30,2 mld zł). W stosunku do ustawy budżetowej na 2017 r. dochody z VAT były wyższe o 13,3 mld zł, tj. o 9,3%. W grudniu 2017 r. wpływy z VAT szacowane są na kwotę nieco ponad 10,6 mld zł. Dla porównania w grudniu 2016 r. dochody budżetu z VAT wyniosły jedynie 5,1 mld zł. Ponad dwukrotny wzrost dochodów z VAT w grudniu 2017 r. (wzrost o 5,5 mld zł) wynikał m.in. z wyższych wpłat dokonanych przez podatników o ok. 18,7%.

- Wykonanie dochodów budżetu w 2017 r. należy ocenić jako nadzwyczaj pozytywne - powiedziała minister finansów prof. Teresa Czerwińska. - Do tak ogromnego sukcesu w zakresie ściągalności podatków przyczyniło się przyjęcie tego zadania jako najwyższego priorytetu całego resortu, rozbudowa zdolności analitycznych ministerstwa, wprowadzane konsekwentnie zmiany prawne oraz skuteczne wysiłki służb skarbowych - podkreśliła minister finansów prof. Teresa Czerwińska.

W 2017 r. dochody niepodatkowe są szacowane na 33,7 mld zł, co oznacza spadek o 16,0% w stosunku do dochodów niepodatkowych w 2016 r. Głównym powodem niższego, niż w ubiegłym roku wykonania dochodów niepodatkowych były czynniki o charakterze jednorazowym. W 2017 r. nie wystąpiła jednorazowa wpłata z tytułu aukcji LTE, która miała miejsce w 2016 r. W stosunku do ustawy budżetowej na 2017 r. dochody niepodatkowe były wyższe o 11,2 mld zł, tj. o 49,9%, co wynika głównie z wyższej, niż planowano wpłaty z zysku NBP. W 2017 r. zanotowano wpłatę z zysku NBP w wysokości 8,7 mld zł. W 2016 r. wynik finansowy NBP wyniósł 9,2 mld zł, co skutkowało istotnie wyższą wpłatą zysku NBP do budżetu państwa w 2017 r. w porównaniu do prognozy wpłaty z NBP zapisanej w ustawie budżetowej na 2017 r. tj. 0,6 mld zł.

Wykonanie wydatków budżetu państwa w 2017 r. wg szacunkowych danych wyniosło 375,9 mld zł tj. 97,7 % planu. W 2016 r. przekazano na wydatki 360,8 mld zł, tj. 97,9 % planu.

Niższe wykonanie limitu wydatków budżetu państwa w 2017 r. wynikało głównie z naturalnych oszczędności. Dysponentów środków budżetowych obowiązuje zasada racjonalnego gospodarowania środkami publicznymi w sposób celowy i oszczędny, z zachowaniem zasady uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów. Skutkowało to niepełnym wykorzystaniem wydatków zaplanowanych w ustawie budżetowej na rok 2017.

Prowadzony na bieżąco monitoring i analiza wykonania wydatków po trzech kwartałach pozwoliły dwukrotnie przekierować wypracowane oszczędności na inne ważne cele i zadania państwa, w wyniku nowelizacji ustaw, m.in.:

• rekompensaty za utracone deputaty węglowe dla górników oraz  procesy restrukturyzacyjne w sektorze górnictwa węgla kamiennego,
• wsparcie rozwoju gospodarczego (dodatkowe środki dla PFR, PAIiH, BGK),
• zwiększenie nakładów na kulturę,
• zwiększenie środków na świadczenia wychowawcze,
• zwiększenie nakładów na służbę zdrowia,
• dodatkowe środki na zadania w obszarze gospodarki morskiej,
• dodatkowe środki dla Funduszu Termomodernizacji i Remontów,
• dodatkowe środki dla Agencji Rezerw Materiałowych,
• pomoc finansowa dla producentów rolnych, którzy ponieśli szkody w uprawach rolnych, lasach lub w budynkach.

„Należy przy tym podkreślić, że nowelizacje ustaw nie konsumowały dodatkowych wpływów z dochodów, ale pochodziły z oszczędności w innych obszarach, m.in. w Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w związku z dobrą sytuacją na rynku pracy" – podkreśla prof. Teresa Czerwińska.

Wyższe wykonanie wydatków w stosunku do roku 2016 odnotowano w ramach budżetów wojewodów (wykonanie wyższe o ok. 7,3 mld zł), co jest głównie związane z wypłatą świadczeń wychowawczych w ramach programu Rodzina 500 plus w okresie styczeń – grudzień 2017 – w roku 2016 wypłata tych świadczeń wystartowała od kwietnia. Wykonanie wydatków w przypadku ZUS, niższe odpowiednio o ok. 4,3 mld zł w stosunku do roku 2016 spowodowane było przede wszystkim lepszym wpływem składek w 2017 r. Niższe wykonanie o ok. 3,4 mld zł w stosunku do roku 2016 w ramach środków własnych Unii Europejskiej związane jest z redukcją składek wszystkich państw członkowskich (w tym Polski) należnych za 2017 r. w wyniku niższego wykonania budżetu UE w 2016 r.

Ponadto na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 grudnia 2017 r. w sprawie wydatków budżetu państwa, które w 2017 r. nie wygasają z upływem roku budżetowego kwota 1,3 mld zł (0,3 % limitu wydatków z ustawy budżetowej na 2017 r.) będzie wydatkowana w pierwszym kwartale roku 2018, jako wydatki niewygasające roku 2017.

- Tak dobra sytuacja budżetu państwa w 2017 r. daje podstawę dla dalszej stabilizacji finansów publicznych w Polsce i dużego bezpieczeństwa realizacji programu Rządu - podsumowała prof. Teresa Czerwińska.

źródło: mf.gov.pl