Minione 25 lat było pod wieloma względami unikalne dla Polski.
W poziomie dochodu na mieszkańca nadrobiliśmy 500 lat zaległości. W
połowie poprzedniego millenium poziom dochodu na mieszkańca w naszej
części Europy wynosił 60 procent dochodu w Europie Zachodnie, potem
przez 500 lat spadał i gdy kończył się komunizm wynosił 30 procent.
Minęło 25 lat i znowu jesteśmy na poziomie 60 procent. Sprzyjało temu
wiele czynników, jednym z naistotniejszych była najlepsza demografia w
historii Polski, co ilustruje powyższy wykres zaczerpnięty z prezentacji
firmy doradczej EY.
Żółtym kolorem są oznaczone kohorty wiekowe w wieku produkcyjnym. Gdy
zaczynaliśmy okres transformacji 57% populacji było w wieku
produkcyjnym, w 2010 roku osiągnęliśmy maksimum, czyli 65%, a teraz
weszliśmy w silny trend spadkowy. Szybko rośnie liczba osób w wieku
nieprodukcyjnym, i niestety są to głownie seniorzy, którzy będą silnie
obciążali finanse publiczne kosztami emerytur i leczenia. Czyli w
minionych 25 latach mieliśmy w Polsce potężną dywidendę demograficzną,
która pozwoliła na osiągnięcie wysokiego tempa wzrostu gospodarczego. W
kolejnych 25 latach demografia będzie coraz silenie oddziaływała na
wzrost gospodarczy w drugą stronę, z w 2060 roku osób w tradycyjnym
wieku produkcyjnym będzie tylko 49%, czyli mniej niż połowa.
Możliwe są dwa scenariusze: demograficznej implozji Polski i
radykalnych reform. Scenariusz demograficznej implozji oznacza, że
kolejne rządy będą niezdolne do reform i żeby zagwarantować osobom
nieaktywnym zawodowo godziwy standard życia trzeba będzie podnosić
podatki aktywnym zawodowo, co oczywiście doprowadzi do załamania
wzrostu. Scenariusz radykalnych reform powinien doprowadzić do
radykalnego obniżenia zbędnych wydatków, co pozwoli na obniżenie
podatków i na zwiększenie liczby osób pracujących (zmniejszenie liczby
bezrobotnych i nieaktywnych zawodowo) oraz na radykalne zwiększenie
liczby polskich firm zdobywających rynki zagraniczne. Niestety obecny
rząd prowadzi nas prosto w scenariusz demograficznej implozji,
przejadają środki z prywatyzacji, przejadają oszczędności zgromadzone w
OFE i bazują na jednorazowej jałmużnie z Brukseli, która stopniowo
niszczy Polskę (spadek innowacyjności, spadek liczby osób szkolących
się, wydatkowanie olbrzymich środków w regionach, które demograficznie
są skazane na porażkę oraz na projekty których celem jest “polityczne”
wydanie pieniędzy, a nie rozwój). Ale dobry scenariusz jest jeszcze
możliwy, potrzebne są tylko głębokie reformy. Czy ten scenariusz będzie
realizowany przekonamy się po wyborach w 2015 roku. Zobaczymy kogo
wybiorą Polacy, czy znowu tych którzy obiecują kiełbasę wyborczą, czy
tych, którzy są zdolni do przeprowadzenia reform.
Krzysztof Rybiński
Economy of the XXI century - https://www.mpolska24.pl/blog/economy-of-the-xxi-century
Professor Krzysztof Rybinski holds MA in computer sciences, and Ph.D. in economics. He has an extensive professional background. He worked as software engineer in Tokyo, director of the Soros Foundation programs in CEE, a consultant to the World Bank. He was chief economist and managing director at commercial banks. In 2004, he was appointed the Deputy Governor of the National Bank of Poland by the President of Poland and performed this function for four years until 2008. He was in charge of research, foreign exchange reserves management, payment systems, cash circulation management, monetary statistics and international relations. Under his supervision National Bank of Poland changed its investment strategy which resulted in additional one billion dollars profit for Poland. In 2004-2005, he was member of the EU Economic and Financial Committee, and in 2007-2008 a member of the Polish Financial Services Authority. In 2007-2008 he served as a World Bank alternate governor for Poland. He was also member of the supervisory boards of several financial sector companies (2008-2009) and Partner in Ernst & Young Poland (2008-2010). Since 2010, he has been Professor and President of Vistula University in Warsaw, which offers education to students from more than 30 countries. In 2012 he launched the investment fund called EUROGEDDON, its investment strategy assumes deepening financial crisis in the Eurozone. The fund launch was covered by Financial Times and CNN International.
Krzysztof Rybinski was economic advisor to several Polish governments. In the last few years he was a coauthor of country higher education strategy, e-government strategy and intellectual capital strategy.
Krzysztof Rybinski is author of numerous refereed papers in economics and (co) author of several books. In March 2012 ranking he was ranked the fourth best Polish economist by number of scientific citations. In October 2012 he received the business award of most respected Polish economist. He has also contributed hundreds of articles on economics and financial markets to Polish newspapers. He published in The Wall Street Journal, Financial Times and The Economist. He was the first senior central banker in the world to have started a popular and often quoted by media economic blog www.rybinski.eu already in 2006.
mPolska24
