Wynagrodzenie za pięciodniowy, zapisany w Kodeksie Pracy, tydzień pracy powinno zapewniać godne wynagrodzenie, pozwalające na utrzymanie rodziny. Wynika to zarówno z polskiego prawa pracy, jak i europejskich regulacji przyjętych przez nasz kraj wraz z wstąpieniem do Unii Europejskiej, czyli już ponad pięć lat temu. Dlatego też tak ważne znaczenie ma poziom płac podstawowych, które są jedynym gwarantowanym elementem płacy. Wszelkie premie (nawet regulaminowe), nie mówiąc już o dodatkach za nadgodziny, które znikają, gdy tylko zakład dotyka realny kryzys. Boleśnie przekonali się o tym pracownicy polkowickiego Volkswagena, których zarobki – ze wzglądu na brak sobotnich nadgodzin i zmniejszone premie – pod konie ubiegłego roku spadły o blisko jedną trzecią, chociaż widełki płacowe się nie zmieniły.
Dobrze jest korzystać z doświadczeń (zwłaszcza bolesnych) innych i starać się być mądrym przed szkodą. Wprawdzie światowy kryzys na razie omija FAP, a wprowadzone przez niektóre kraje pakiety pomocy branży motoryzacyjnej nakręcają koniunkturę na małe samochody, co doprowadziło do wprowadzenia roboczych niedziel. Tyle, że taki stan rzeczy nie musi być wieczny. A gdy zmniejszone zamówienia spowodują szybszy spadek wypłat (niedzielne i sobotnie dniówki są znacznie lepiej płatne, choć tempo produkcji jest takie samo jak w zwykły dzień pracy) walka o godne płace zasadniczej będzie jeszcze trudniejsza. Dyrekcja może wtedy nie przekonywać, że oczekuje na kryzys, lecz twierdzić (nie bez pewnej racji), że właśnie się on zaczął i pieniędzy na podwyżki nie ma. Tylko, dlaczego koszty kryzysu ma ponosić głównie załoga? Podobnie jak wcześniej własnym czasem oraz zdrowiem płacić za niskie płace podstawowe i milionowe zyski koncernu.
To, bowiem właśnie zaniżone w stosunku do wydajności, produktywności i zaangażowania pracowników stawki w drabince płacowej sprawiają, że załoga jest zmuszona – za pomocą bata skutecznego, bo ekonomicznego – do podejmowania dodatkowej pracy, bo niczym innym nie są nadgodziny. Jest to prosta droga do wyzysku i traktowania ludzi jedynie jako firmowych „zasobów”, które trzeba jak najskuteczniej wyeksploatować. Na takie praktyki nie może być zgody związków zawodowych. Jeśli Polska ma być państwem prawa, to obowiązywać muszą wszystkie kodeksy. W tym Kodeks Pracy, gwarantujący każdemu pracownikowi pięciodniowy tydzień pracy. Wynagrodzenie za te pięć dni powinno pracownikom i ich rodzinom zapewniać godne życie.
Solidarność FAP od lat walczy o podniesienie płac podstawowych. Od 2004 roku wzrosły one niemal, o 100%, ale ich poziom jest cały czas znacznie niższy niż w innych europejskich zakładach Fiata. Jest on także rażąco niski w stosunku do szybko rosnących kosztów utrzymania. Inflacja sprawiająca, że każda złotówka wypłaty z roku na rok traci wartość nabywczą, powoduje, że walka o godne płace jest przy tym niekończącym się pojedynkiem. Jednocześnie brak podwyżek oznacza, że realne płace maleją, mimo, że matematycznie wynoszą tyle samo. Obecnie złotówka to jednak tylko – zgodnie ze wskaźnikami GUS – nieco ponad 96 groszy sprzed roku i niecałe 89 groszy sprzed trzech lat.
(ZZ)
Źródło: miesięcznik „Niezależny ZWIĄZKOWIEC” wydawany przez MOZ NSZZ „Solidarność”, autor ZZ.
Zamieścił Wajcha.
mPolska24
