W kwestii precyzowania pojęć należy rozróżnić termin: unikanie od terminu uchylanie. Unikanie polega na wykorzystywaniu rozwiązań legalnych, natomiast uchylanie się od podatku jest niezgodne z uregulowaniami prawnymi. Obecnie trwają prace nad zmianą ordynacji podatkowej gdzie przewiduje się m.in. wprowadzenie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania. Moim zdaniem rozpatrywanie poruszanego tematu powinno być precyzyjnie odnoszone do poszczególnych przypadków.
Jednak jak podano w dokumencie przygotowanym przez Ministerstwo Finansów w branży na dzień 30 czerwca 2014 r. w rejestrze REGON zarejestrowanych było 188 343 aktywne podmioty, tj. o 3,7 % więcej niż rok wcześniej. Dla porównania liczba podmiotów na analogiczny dzień 2012 r. wynosiła 174 962, a w 2011 r. – 169 364. Systematycznie wzrasta zatem liczba przedsiębiorców funkcjonujących w tym sektorze opieki zdrowotnej.
Natomiast ,,rozwój rynku usług zdrowotnych spowodował coraz większe zainteresowanie lekarzy prowadzeniem prywatnej praktyki nie tylko jako źródła dodatkowych dochodów, ale także jako podstawowej formy wykonywania zawodu. Przychody związane z prowadzeniem praktyk lekarskich mogą być opodatkowane w formie: karty podatkowej, ryczałtu ewidencjonowanego, opodatkowania na zasadach ogólnych. W większości usług medycznych są to usługi zwolnione z podatku VAT, przy czym od marca bieżącego roku istnieje ustawowy obowiązek stosowania kas rejestrujących, niezależnie od wielkości osiąganego obrotu. Branża ta, na co wskazują wyniki kontroli podatkowych, jak i liczne wpływające do urzędów i izb skarbowych z terenu całego kraju doniesienia podmiotów zewnętrznych, przez dłuższy okres czasu była szczególnie narażona na generowanie uszczupleń podatkowych, poprzez niewykazywanie do opodatkowania w pełnej wysokości kwoty dochodów osiągniętych z działalności, w szczególności w ramach prywatnych gabinetów lekarskich i stomatologicznych. Funkcjonowanie w ramach tzw. szarej strefy niewątpliwie ułatwiał ustawowy brak obowiązku ewidencjonowania przychodów na kasach rejestrujących przez tę grupę zawodową. Utrudnione, z uwagi na specyficzny charakter świadczonych usług, było również wykazanie tego rodzaju nieprawidłowości w trakcie kontroli podatkowych. Usługi medyczne nie są bowiem co do zasady związane z wytwarzaniem dóbr materialnych. Są niematerialnymi usługami dla konsumentów, które trudno wycenić. Przykładowo w ramach działalności obejmującej praktykę dentystyczną, czy praktykę lekarską specjalistyczną, tylko częścią usługi jest dobro materialne w postaci np. plomb, aparatów ortodontycznych, implantów, protez czyli materiałów policzalnych i identyfikowalnych. Dopiero z dniem 1 maja 2011 r. poszerzono listę przedsiębiorców, którzy mają obowiązek ewidencjonowania obrotów ze sprzedaży towarów i usług za pomocą kas rejestrujących, zaliczając do niej m.in. lekarzy oraz dentystów. Zmiana regulacji prawnych w tym obszarze nie przyczyniła się jednak w istotnym stopniu do wyeliminowania wskazanych nieprawidłowości podatkowych, z uwagi na ograniczenie obowiązku posiadania kas rejestrujących tylko do tych lekarzy/stomatologów, którzy w minionym roku podatkowym uzyskali obroty przekraczające 40 tys. zł (a przy podmiotach rozpoczynających działalność w tym roku - powyżej kwoty 20 tys. zł). Brak wykazywania obrotów w pełnej wysokości (a jedynie w kwocie nie przekraczającej ustawowego limitu) w dalszym ciągu eliminował bowiem powinność dysponowania kasą rejestrującą i ewidencjonowania za jej pomocą przychodów, ułatwiając tym samym ukrycie faktycznych rozmiarów prowadzonej działalności gospodarczej. Z tej też przyczyny, na mocy rozporządzenia Ministra Finansów z 4 listopada 2014 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. poz. 1544), od 1 marca 2015 r. na każdego lekarza i lekarza dentystę, który przyjmuje pacjentów i pobiera od nich zapłatę za usługę, nałożono obowiązek rejestrowania takiej transakcji na kasie rejestrującej. Jak pokazują wyniki przeprowadzonych kontroli podatkowych w okresie obejmującym drugie półrocze 2014 r. oraz pierwsze półrocze 2015 r. nieprawidłowości podatkowe z najwyższymi kwotami uszczupleń generowali przede wszystkim przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą w zakresie praktyk lekarskich: specjalistycznej, ogólnej oraz dentystycznej. Największa ich liczba wiązała się z niedokonywaniem wpłat zaliczek na podatek dochodowy w ciągu roku, niewywiązywaniem się z obowiązku płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych oraz ewidencjonowaniem faktur zakupu niemających związku z osiąganym przychodem”.