Saksonia zwraca zrabowane dzieła sztuki

W czasie wojny odbywała się masowa grabież dzień sztuki w podbitej Polsce. Między innymi zbiory Muzeum Etnograficznego zostały wywiezione do Niemiec, dziś po 78 latach kolekcja powróciła do Polski, choć mimo traktatów pokojowych i dobrych stosunków sprawa zwrotu dzieł sztuki dalej pozostaje do końca nierozwiązana.

foto: Wikipedia

Do Polski wróciło 124 eksponaty etnograiczne i 14 historycznych fotografii z Państwowych Zbiorów Sztuki w Dreźnie.

Saksońska minister nauki i sztuki Eva-Maria Stange przekazując zbiory zaznaczyła, że w ten sposób choć w niewielkim stopniu chce wynagrodzić bezprawie jakiego dopuściły się Niemcy w czasie rządów nazistów, a zrabowane dzieła sztuki przypominają wciąż tragiczny i straszny rozdział w naszej wspólnej historii.

Powrót tych zrabowanych dzieł był możliwy dzięki współpracy polskich i niemieckich naukowców. W czasie wojny zbiory Muzeum Etnograficznego w Łodzi zostały na początek wywiezione do Lipska, po czym sprzedano cześć do muzeów w Hamburgu, Kolonii i Getyndze. Część niestety została zniszczona w czasie działań wojennych i nalotów. Ta część zbiorów, która znalazła się na terenach komunistycznego NRD została zwrócona w 1967 roku. Pozostała część, która znalazła się na terenie dawnej w RFN dopiero w 2016 zostały przekazane do Polski, przy okazji uruchomiono procedurę sprawdzenia dzieł sztuki w Lipsku i w wyniku tych prac odnaleziono pozostałe eksponaty z kolekcji Muzeum Etnograficznego.

Przekazanie eksponatów zostało przeprowadzone zgodnie z zapisami polsko-niemieckiego Traktatu o dobrym sąsiedztwie i przyjaźni zawartym w 1991 roku, który nakazuje zwrot dzieł sztuki zrabowanych w czasie wojny. Pomimo tego i upływu już prawie 30 lat od podpisania tego traktatu, wielu deklaracji strona niemiecka zwraca pojedyncze eksponaty odnalezione w ich muzeach lub gdy są wystawiona na aukcjach, a polska stona zgłosi się po nie do strony niemieckiej. Całość problemu w dalszym ciągu nie jest rozwiązana, po stronie niemieckiej nie ma wdrożonych procedur, które nakazałyby zrobienie inwentaryzacji ich zbiorów pod kontem wypełnienia zobowiązań traktatu.