Orzeczenia Trybunału zostaną opublikowane?

Treść projektu nie została jeszcze umieszczona na stronie Sejmu, ale jak mówił podczas konferencji prasowej Marek Ast, PiS zdecydował się na tę nowelizację, by zakończyć spór i "bezzasadne oskarżenia, że orzeczenia nie są publikowane". - Główne założenie jest takie, żeby opublikować dotychczas niepublikowane orzeczenia wydane z naruszeniem prawa przez Trybunał Konstytucyjny. Te trzy, których domagała się opozycja, ze strony KE też był taki postulat" - tłumaczył i dodał, że "ta publikacja nastąpi z zastrzeżeniami, w jakich okolicznościach te orzeczenia były wydane, i że z naruszeniem prawa".

W trakcie późniejszej konferencji prasowej wyjaśnił, że chodzi o publikację orzeczeń TK z marca, lipca i listopada 2016 r. Zapowiedział również, że po wejściu w życie noweli "błyskawicznie" orzeczenia te zostaną opublikowane we właściwych dziennikach urzędowych. - Załatwiamy zaległą sprawę, która budziła emocje i która do tej pory jest podnoszona przez opozycję w formie zarzutu pod adresem premiera, że nie publikuje tych orzeczeń - mówił polityk. - Trzeba mieć pełną świadomość, że dotyczą one aktów, które już nie obowiązują więc nie ma już problemu skutków prawnych - wskazał. - Z punktu widzenia formalno-prawnego ta publikacja nie będzie miała jakiegokolwiek znaczenia. Natomiast dla zaspokojenia oczekiwań ze strony KE podjęliśmy taką decyzję, która - mam nadzieję - zakończy spór wokół publikacji. To gest z naszej strony - dodał.

Wszystkie trzy orzeczenia, które według projektu mają zostać opublikowane, dotyczą nieobowiązujących już przepisów autorstwa PiS odnoszących się do funkcjonowania Trybunału Konstytucyjnego.

Pierwsze orzeczenie z 9 marca 2016 r. dotyczy noweli ustawy o TK z grudnia 2015 r. autorstwa PiS. Trybunał zakwestionował wówczas m.in. określenie przez nowelę pełnego składu TK jako co najmniej 13 sędziów, wymóg większości 2/3 głosów dla jego orzeczeń, nakaz rozpatrywania wniosków przez TK według kolejności wpływu, wydłużenie terminów rozpatrywania spraw przez TK oraz możliwość wygaszania mandatu sędziego TK przez Sejm oraz brak w noweli vacatio legis.

Trybunał orzekł, że cała nowela narusza konstytucyjne zasady: poprawnej legislacji, działania organów władzy na podstawie i w granicach prawa, uchwalania ustaw w trzech czytaniach i porządku prac Sejmu. Według TK nowela uniemożliwiała mu "rzetelne i sprawne działanie", ingerowała w jego niezależność oraz paraliżowałaby jego działania.

Drugie orzeczenie z 11 sierpnia 2016 r. dotyczyło ustawy o Trybunale Konstytucyjnym z lipca 2016 r. TK w 12-osobowym składzie uznał wtedy za niekonstytucyjne m.in.: zasadę badania wniosków w kolejności wpływu, możliwość blokowania wyroku pełnego składu przez czterech sędziów nawet przez pół roku, zobowiązanie prezesa TK, by dopuścił do orzekania trzech sędziów wybranych przez obecny Sejm, wyłączenie wyroku TK z 9 marca z obowiązku urzędowej publikacji, zapis, że prezes TK "kieruje wniosek" o ogłoszenie wyroku do premiera.

Trzecie orzeczenie z 7 listopada 2016 r. odnosiło się do przepisów dotyczących wyłaniania kandydatów na prezesa Trybunału.

TK uznał, że przepisy są konstytucyjne jednak orzeczenie nie zostało opublikowane. Wyrok zapadł wtedy nie w pełnym, ale tylko w 5-osobowym składzie. Stało się tak, gdyż sędzia TK Piotr Pszczółkowski oraz sędziowie Julia Przyłębska i Zbigniew Jędrzejewski oświadczyli, że nie będą orzekać w pełnych składach TK do czasu dopuszczenia do orzekania pozostałych trzech sędziów wybranych przez Sejm obecnej kadencji.

Ówczesny prezes Trybunału Konstytucyjnego Andrzej Rzepliński nie dopuszczał tych sędziów do orzekania powołując się na rozstrzygnięcie Trybunału, w myśl którego miejsca te są zajęte przez wybranych w poprzedniej kadencji sędziów, od których prezydent nie odebrał jednak ślubowania.

Od stycznia 2017 r. funkcjonowanie TK regulują uchwalone w grudniu 2016 r. trzy ustawy autorstwa PiS: o organizacji i trybie postępowania przed TK, o statusie sędziów TK oraz Przepisy wprowadzające obie te ustawy. 

źródło: PAP