Serwis używa plików cookies, aby mógł lepiej spełniać Państwa oczekiwania. Podczas korzystania z serwisu pliki te są zapisywane w pamięci urządzenia. Zapisywanie plików cookies można zablokować, zmieniając ustawienia przeglądarki. Więcej o plikach cookies możesz przeczytać tutaj.

Nauka/Technologie więcej

Owady mogą zmieniać bieg historii

Owady mogą zmieniać bieg historii
źródło: pixabay

Owady potrafiły zmieniać bieg historii. W starożytności widliszki i roznoszona przez nie malaria były powodem upadku państwa ateńskiego, owady te zatrzymały też najeźdźcze armie Wizygotów i Hunów. Natomiast wszy i roznoszony przez nie tyfus plamisty przyczyniły się do klęski wojsk Napoleona pod Moskwą.

Owady na przestrzeni dziejów nad wyraz skutecznie potrafiły przyczynić się do przegrania niektórych bitew lub wręcz klęsk całych armii – opowiada dr Radomir Jaskuła z Katedry Zoologii Bezkręgowców i Hydrobiologii Uniwersytetu Łódzkiego.

Śmiercionośne żniwo zbierał m.in. przedstawiciel komarów – widliszek (Anopheles albimanus), będący nosicielem malarii. Ludzkość wiedziała o roznoszonej przez te owady chorobie co najmniej 2500 lat temu. Dowodem są m.in. przekazy Pitagorasa z 450 r. p.n.e.

"W starożytności widliszki i roznoszona przez nie malaria były powodem upadku państwa ateńskiego, jak również znacząco przyczyniły się do tracenia wpływów Imperium Rzymskiego na wielu podbitych obszarach" - podkreśla dr Jaskuła.

Te niewielkie owady w V wieku naszej ery zatrzymały w podboju Europy armie Wizygotów (410 r.) i Hunów (452 r.). Na malarię w wieku 33 lat zmarł Aleksander III Macedoński, zwany też Aleksandrem Wielkim. To niewątpliwie miało wpływ na rozpad stworzonego przez niego imperium.

W późniejszych wiekach widliszki przyczyniły się do śmierci także innych znanych osób, tj. m.in. Rafaela Santiego, Oliviera Cromwella, George\'a Gordona Byrona czy Vasco da Gamy. I choć lek na malarię odkryto już w XVI w., do dziś zabija ona setki tysięcy osób rocznie, głównie w krajach tropikalnych. "Całkowita eliminacja tej choroby jest wręcz niemożliwa, bowiem te niewielkie owady mają duże zdolności przystosowawcze do rozwoju nawet w niewielkich zbiornikach wodnych" - wyjaśnił zoolog.

Innym przykładem owadów, które odcisnęły swoje śmiercionośne piętno w historii, są krwiopijne komary egipskie (Aedes aegypti). Owady ten, znane z roznoszenia żółtej febry, odegrały kluczową rolę w zdziesiątkowaniu wojsk napoleońskich na Haiti pod koniec XVIII w.

Z szacunków niektórych historyków wynika, że spośród około 33 tys. żołnierzy wysłanych przez Napoleona z misją stłumienia rewolucji haitańskiej ok. 80 proc. - czyli blisko 29 tys. - zmarło w krótkim czasie w męczarniach na tę chorobę. Żółta febra zebrała także śmiertelne żniwo wśród budowniczych Kanału Panamskiego – ocenia się, że zmarło wówczas na nią ponad 53 tys. robotników.

Żółta febra, zwana też "chorobą dżungli", potrafi zabić nawet do jednej trzeciej osób na nią zapadających, a jej "toksyczna" postać zabija w ciągu dwóch tygodni aż połowę chorych.

Inne owady, wszy, przyczyniły się zaś do jednej z najbardziej spektakularnych klęsk militarnych w czasach nowożytnych - porażki wojsk Napoleona pod Moskwą. Wojska napoleońskie przeceniły swoje możliwości szybkiego zwycięstwa na terytorium carskiej Rosji, ignorując lub nie znając warunków pogodowych, jakie są typowe dla tego obszaru w okresie jesienno-zimowym.

"Jednak prócz chłodu i głodu wojsko Napoleona nękane było jednak także przez wszy i roznoszoną przez te bezskrzydłe owady chorobę - tyfus plamisty" - podkreślił badacz.

Choroba ta wywołuje gorączkę, a w dalszym etapie m.in. wysypkę powodującą poważne zmiany skórne, objawiające się licznymi pęcherzami oraz szybki spadek wagi. Nieleczony tyfus jest w stanie bardzo szybko wykończyć organizm, doprowadzając do śmierci. "Szacuje się, że co najmniej 200 tys. żołnierzy wojsk napoleońskich zmarło w Rosji właśnie w skutek tej choroby lub powikłań z nią związanych" - zaznaczył zoolog z UŁ. 

www.naukawpolsce.pap.pl

Komentarze 0 skomentuj »
Musisz być zalogowany, aby publikować komentarze.

mBlogi więcej

  • Avatar

    Trendy w produkcji choinek sztucznych - co oferują nowoczesne firmy?

    Trendy w produkcji choinek sztucznych ciągle ewoluują, a nowoczesne firmy oferują coraz więcej innowacyjnych rozwiązań. Jednym z głównych trendów jest naturalny wygląd choinek, które dzięki zastosowaniu wysokiej jakości materiałów i

  • Avatar

    Jak utrzymać legowisko dla psa w czystości?

    Utrzymanie legowiska dla psa w czystości jest kluczowe dla zapewnienia zdrowego i higienicznego środowiska dla zwierzęcia. Regularne odkurzanie lub wycieranie legowiska, aby usunąć sierść, brud i inne zanieczyszczenia, pomaga utrzymać

  • Avatar

    Najlepsza kandydatka z Warszawy

    Mo­ja mat­ka, Gra­ży­na Ja­dwi­ga Świ­der­ska, wie­lo­let­nia dzia­łacz­ka UPR z cza­sów świet­no­ści tej par­tii, je­st kan­dy­dat­ką No­wej Na­dziei w te­go­rocz­ny­ch wy­bo­ra­ch sa­mo­rzą­do­wy­ch do

  • Avatar

    ANTYPOLONIZM W WYDARZENIACH PRZEDWYBORCZYCH ANNO DOMINI 2024

    TUSK

  • Avatar

    RADOSŁAW SIKORSKI JEST KOMPLETNYM DURNIEM, SPRZEDAJNĄ SZMATĄ - PAWEŁ KUKIZ O SIKORSKIM

    SIKORSKI

  • Avatar

    EWA SZTOLCMAN - KOTLARCZYK WSPOMNIENIE O URODZIWEJ AKTORCE ORMIANCE URODZONEJ W KOŁOMYI.

    SZTUKA PIĘKNA

  • Avatar

    GNOJÓWKĄ W MAESZAŁKA SEJMU SZYMONA HOŁOWNIĘ

    OBORNIK GNOJÓWKA

  • Avatar

    ARNOLD ROTHSTEIN ŻYDOWSKI GANGSTER WSZECH CZASÓW

    BANDYCI

  • Avatar

    CO TO JEST MIŁOŚĆ?

    CZY TO GRZECH?

  • Avatar

    ECHA RZĄDÓW DONALDA TUSKA .

    PAŃSTWO POLICYJNE

  • Avatar

    POSZKODOWANI W AKCJI "WIDELEC"

    AKCJA WIDELEC

  • Avatar

    AKCJA "WIDELEC" - AFERA PIERWSZEGO RZĄDU DONALDA TUSKA.

    WIDELEC

  • Avatar

    CUD NAD WISŁĄ - BITWA WARSZAWSKA

    BITWA WARSZAWSKA

Dziękujemy za wizytę.

Cieszymy się, że odwiedziłeś naszą stronę. Polub nas na Facebooku lub obserwuj na Twitterze.