Serwis używa plików cookies, aby mógł lepiej spełniać Państwa oczekiwania. Podczas korzystania z serwisu pliki te są zapisywane w pamięci urządzenia. Zapisywanie plików cookies można zablokować, zmieniając ustawienia przeglądarki. Więcej o plikach cookies możesz przeczytać tutaj.

Autorzy więcej

Nadzór i kontrola w organach władzy publicznej w Polsce

Szanowni Państwo, podejmę próbę poszukania odpowiedzi na pytanie: Czy do dyskursu publicznego należy rozpocząć wprowadzanie rozróżnienia pomiędzy potocznym stwierdzaniem, że ,,Państwo nie funkcjonuje", a ,,nie funkcjonowaniem” poszczególnych organów władzy publicznych”, które posiadają kompetencje w zarządzaniu wyszczególnionymi sektorami społeczno-gospodarczymi naszego kraju. Refleksja wynika z faktu, iż co to znaczy ,,Państwo nie funkcjonuje”? Zwłaszcza jak to mówi przedstawiciel organu władzy, jakim jest jedna z trzech władz w naszym kraju, czyli Sejmu RP, tylko w tym momencie będąc w opozycji, ale nadal pozostając przedstawicielem władzy.

Nadzór i kontrola w organach władzy publicznej w Polsce

Od kilku lat z dr Marcinem Konarskim prowadzimy badania w zakresie nadzoru i kontroli  w organach władzy publicznej w Polsce, w tym okresie dołączyło do nas ponad 50 – ciu naukowców z różnych ośrodków akademickich naszego kraju, którzy utwierdzili mnie w przekonaniu, że podjęcie tej tematyki było słuszne w swych założeniach. Słuszne dlatego, że przybliża do postawienia tezy, iż podejmując badania kompetencji nadzorczo –kontrolnych poszczególnych organów władzy publicznej, można pokusić się o stwierdzenie, iż należy usprawniać w działaniu poszczególne sektory. Natomiast wyciąganie wniosków, że całe ,,Państwo nie funkcjonuje" jest daleko idącym uproszczeniem, które niestety jest dominujące w przestrzeni publicznej.

Innym pytaniem natomiast jest: dlaczego nie funkcjonują poszczególne organy władzy? Mam nadzieję, że w poniższym tekście znajdą Państwo odpowiedzi na powyższe pytania. Jednak nie poprzestaję nad zgłębianiem poruszonej tematyki, o czym zamierzam Państwa sukcesywnie informować. 

W czasach nam współczesnych prawo administracyjne jako najbardziej dynamicznie rozwijająca się gałąź prawa reguluje, co raz więcej zachowań podmiotów tego prawa. Analiza naukowa mająca za przedmiot badań system nadzoru i kontroli organów władzy publicznej w Polsce, może przyczynić się do lepszego zrozumienia procesów społeczno - prawnych zachodzących na płaszczyźnie organizacji władz w państwie. Pojęcie organu władzy publicznej niejednokrotnie traktowane jest w literaturze i dyskursie naukowym jako synonim pojęcia władzy państwowej, lub pojęcie pokrewne. Z pewnością taka interpretacja nie może zostać uznana jako właściwa, i to zarówno na gruncie przyjętych konwencji językowych, jak i naukowo - prawnych. Z naszej analizy wywnioskować można, że pojęcie władzy państwowej jest pojęciem „węższym” od pojęcia władzy publicznej.

Podstawowymi formami władzy, jak przyjmuje się niejednokrotnie w literaturze przedmiotu są: siła, manipulacja, nadawanie znaczeń i uprawomocnienie. Dzięki nim mogą powstać bardziej rozwinięte stosunki władzy, którymi są: przymus, zachęta, władza ekspercka czy też kierowanie. Zarówno nadzór jak, i kontrola są nieodłącznymi formami pomiaru efektywności sprawowania władzy we współczesnym demokratycznym państwie prawnym. System władzy publicznej, który rozpoczął kształtować się przede wszystkim w czasach rewolucji francuskiej, a w przypadku Anglii ponad sto lat wcześniej (w okresie tzw. Długiego parlamentu) i związany był nieodzownie ze zmianą systemu społeczno - prawnego, który dokonał się głównie w Europie między XVII a XIX wiekiem, tworząc podwaliny pod współczesny system władzy publicznej w państwach o charakterze demokratycznym, określił pojęcie władzy publicznej jako podstawowe źródło wszelkich innych pojęć władzy. Już twórcy konstytucji francuskiej z 1791 roku, w rozdziale który nosił brzmienie: O władzach publicznych, określili aksjomat konstytucyjny, który zakłada, że wszystkie władze wywodzą się od Narodu, do którego należy suwerenność, zaś źródło tej suwerenności spoczywa całkowicie w Narodzie i nikt nie może jej wykonywać jeżeli nie pochodzi ona wyraźnie od narodu. W późniejszej Konstytucji Republiki Francuskiej z 1848 roku pojęciu władzy publicznej poświęcony został rozdział III, w którym ustalono, że wszelka władza publiczna, jakiegokolwiek rodzaju, pochodzi od ludu. O władzach publicznych przeczytamy jeszcze między innymi we francuskiej ustawie o władzach publicznych z 1875 roku. W polskiej literaturze przedmiotu niestety od wielu lat rozróżnienie terminów „władza publiczna” i „władza państwowa” jest najczęściej pomijane lub stosowane bywa zazwyczaj na korzyść tej drugiej, o której się mówi więcej i z większym zaangażowaniem, a którą traktuje się jako władzę „rzeczywistą”, czy też władzę w znaczeniu organizatorskim bez związków z wolą powszechną (rozumianą za J.J. Rousseau, jako odzwierciedlenie umowy społecznej, przy czym wola powszechna nie mogła być w tej koncepcji utożsamiana z wolą większości).

Pojęcie władzy państwowej traktujemy w znaczeniu funkcjonalnym, czyli jako ogół urządzeń materialno - prawnych służących realizacji celu publicznego. Cel publiczny jest rozumiany tutaj przez nas jako dobro wspólne (bonnum commune). Dobro wspólne, czy też dobro ogółu jest zawsze przedmiotem rozumu publicznego tak charakterystycznego dla społeczeństwa demokratycznego. Celem wspólnoty więc tak rozumianej jest skoncentrowanie działań polegających ogólnie rzecz mówiąc na rozparcelowaniu wolności pomiędzy tworzącymi wspólnotę polityczną jednostkami i ustanowieniu ram prawodawstwa, które owe jednostki zabezpieczy przed sobą nawzajem. Wobec takiego przyjęcia założeń badawczych, działalność władzy państwowej, w naszej ocenie, służyć ma realizacji celów publicznych, których twórcą jest Naród. Natomiast pojęcie władzy publicznej odnosimy przede wszystkim do władzy, której źródłem jest wola obywateli wyrażona w sposób demokratyczny, czyli spełniająca minimum standardów przyjętych chociażby, jak to określa się w prawie międzynarodowym publicznym, jako ogólne zasady prawa uznane przez narody cywilizowane, chociaż teza ta mogłaby okazać się zapewne niewystarczająca w przypadku wielu państw. Z pewnością bowiem znaczącą cechą wykonywania władzy publicznej jest możliwość władczej ingerencji organu administracji publicznej w sytuację prawną jednostki, a przecież standardy ochrony praw jednostki we współczesnych państwach niejednokrotnie uznać należy za niezadowalające. W naszych rozważaniach w dalszym ciągu, na ile pozwala na to charakter badanego przedmiotu, odnosimy się do idei wywodzących się chociażby od Jana Jakuba Rousseau, Thomasa Hobbesa, Rudolfa Iheringa, Gustawa Radbrucha i wielu innych. Trudno nam sobie bowiem wyobrazić naukowy dyskurs prawniczy bez odniesienia się do źródeł współczesnych koncepcji systemu prawa.

Natomiast, co do pojęcia organu, to w przyjętej przez nas koncepcji badawczej pojęcie to oznacza instytucję, strukturę organizacyjną, jednostkę władzy, z której działalnością wiąże się władcza kompetencja określona przez przepisy prawa o randze, co najmniej ustawy. Organ władzy publicznej rozumiany w znaczeniu podmiotowym czy funkcjonalnym podejmuje działania jedynie w sferze władczej. Pojęcie organów władzy publicznej obejmuje poza organami w znaczeniu konstytucyjnym także organy tzw. władzy kontrolnej, czyli kontroli państwowej i ochrony prawa, jak i inne podmioty konstytucyjne wyposażone w kompetencje władcze np. organy samorządu terytorialnego.

Szanowni Państwo jeżeli poruszona tematyka wzbudzi zainteresowanie, proszę o informację, postaram się rozwijać poszczególne zagadnienia:

Marek Woch

http://woch.org.pl/marek-woch-nasz-lider-2/



Data:
Kategoria: Polska
Tagi: #

Marek.Woch

Centrum Społecznej Demokracji - https://www.mpolska24.pl/blog/centrum-spolecznej-demokracji1111

Marek Woch - doktor nauk prawnych - Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, absolwent Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie (Katedra Zarządzania w Gospodarce) oraz Wyższej Szkoły Menedżerskiej w Warszawie (Wydział Prawa i Administracji). Członek Polskiego Towarzystwa Legislacji w Warszawie. Współpracuje z Kancelarią Radcy Prawnego Elżbiety Pałki i Kancelarią Adwokat Katarzyny Wolskiej. Redaktor i współredaktor oraz autor kilkudziesięciu publikacji naukowych, w tym kilku monografii. Specjalizuje się w prawie konstytucyjnym, prawie z zakresu ochrony zdrowia oraz filozofii prawa. Biegły Sądowy z zakresu: zarządzania oraz organizacji opieki zdrowotnej przy Sądzie Okręgowym Warszawa – Praga w Warszawie. Kandydat do Senatu RP w wyborach 25 października 2015 r. okręg nr 17 powiaty: bialski, parczewski i radzyński woj. lubelskie.

Komentarze 0 skomentuj »
Musisz być zalogowany, aby publikować komentarze.
Dziękujemy za wizytę.

Cieszymy się, że odwiedziłeś naszą stronę. Polub nas na Facebooku lub obserwuj na Twitterze.