Rada Polityki Pieniężnej na cienkim lodzie

Po ostatnich obniżkach stóp procentowych przez Radę Polityki Pieniężnej powszechne są oczekiwania kolejnej redukcji. Obniżka ma przeciwdziałać wejściu Polski w recesję dzięki tańszym kredytom. Ma również poprawić sytuację budżetową poprzez obniżenie kosztów obsługi długu publicznego. Na pierwszy rzut oka obniżający się popyt (konsumpcja i inwestycje) wpływający na obniżenie inflacji konsumpcyjnej (w popycie inwestycyjnym już mamy deflację) jest wystarczającą przesłanką obniżenia stóp. Tym bardziej, że NBP w polityce pieniężnej oficjalnie posługuje się celem inflacyjnym.

Rada Polityki Pieniężnej nie ma jednak łatwego zadania. Od początku maja 2013 r. rozpoczął się odpływ kapitału spekulacyjnego. Złoty osłabł z 4,13 zł/euro na początku maja do 4,29 zł/euro na początku czerwca. Obniżanie stóp procentowych przez RPP powoduje zmniejszenie atrakcyjności inwestycji w polski dług. Na koniec 2012 r. na 129 mld euro zagranicznych inwestycji portfelowych w Polsce aż 101 mld euro było ulokowanych w instrumentach dłużnych (głównie obligacje państwowe). Odpływ spekulantów z tego rynku i osłabienie złotego powoduje wzrost kosztów obsługi długu publicznego denominowanego w walutach obcych. Co więcej również sam dług zagraniczny po przeliczeniu na złote wówczas rośnie, co przybliża łączną kwotę zadłużenia do progu ostrożnościowego 55 % PKB. Innym negatywnym skutkiem osłabienia złotego jest dalsze pogorszenie sytuacji kredytobiorców walutowych, a w konsekwencji również banków.

Radzie Polityki Pieniężnej nie ułatwia zadania oczekiwanie wzrostu stóp procentowych w Stanach Zjednoczonych i Japonii. Większe stopy za granicą zwiększą różnicę w stosunku do stóp w Polsce, co może zdynamizować odpływ kapitału z Polski nawet do rozmiarów krachu walutowego. Dyskusja na posiedzeniu RPP jest zapewne niełatwa, a jej wynik niekoniecznie tak pewny jak przewidują to analitycy. Nawet w przypadku kolejnej obniżki może być to ostatnia taka operacja w obecnym cyklu.