Serwis używa plików cookies, aby mógł lepiej spełniać Państwa oczekiwania. Podczas korzystania z serwisu pliki te są zapisywane w pamięci urządzenia. Zapisywanie plików cookies można zablokować, zmieniając ustawienia przeglądarki. Więcej o plikach cookies możesz przeczytać tutaj.

Autorzy więcej

„Doktryna Szoku” - film o tym jak współczesny kapitalizm wykorzystuje klęski żywiołowe i kryzysy

Kryzys jest czasem, w którym każda dyskusja jest ucinana w gwałtowny sposób – wystarczy przywołać stan wyższej konieczności i powiedzieć: „Nie ma innego wyboru”. To jest „doktryna szoku”. Film, który trzeba zobaczyć, by zrozumieć jak nami manipulują!

Film „Doktryna szoku” („The Shock Doctrine”) to dokument Michaela Winterbottoma na podstawie głośniej książki Naomi Klein. Pozostając wiernym literze tekstu Klein brytyjski filmowiec uczynił ją bardziej czytelną nawet dla osób słabo orientujących się w świecie globalnej ekonomii. Co nie znaczy, że uprościł tezy Klein, jego film wymaga sporego skupienia i podstawowej wiedzy o ekonomii i historii politycznej. Ale dzięki archiwalnym zdjęciom, wywiadom z samą Klein i bohaterami jej książki jest jeszcze bardziej przekonujący niż tekst.

W swojej, wydanej w 2009 roku, książce Klein opisuje polityczno-ekonomiczne strategie, które spowodowały rynkowy chaos w Chile w czasach Pinocheta, Rosji po pierestrojce czy Iraku po amerykańskiej inwazji. Klein łączy, może nieco spiskowo ultraliberalne teorie ekonomiczne z politycznymi przewrotami. Tytułowa doktryna szoku ma polegać na wprowadzeniu radykalnych reform gospodarczych zmierzających do stuprocentowej prywatyzacji państw w momentach politycznej niepewności czy wręcz chaosu.

W filmie Winterbottoma, opatrzonego mottem „puste jest piękne”, efekt drastycznych zmian ekonomicznych jest porównywany do rezultatu, jaki uzyskiwali amerykańscy psychiatrzy eksperymentujący z pamięcią pacjentów poddawanych elektrowstrząsom. Klein i Winterbottom dowodzą, że tak jak wszyscy Mengele psychiatrii, którzy sądzili, że pamięć pacjenta da się skasować i dać mu nową, skrajni liberałowie poddając całe społeczeństwa odpowiednio silnym wstrząsom, mogą na nich robić dowolne eksperymenty gospodarcze. Przykłady? Wojskowa dyktatura przejmuje władzę w Chile, dobrze prosperujące demokratyczne państwo ogarnia terror i chaos. Generał może pod ideologicznym pretekstem wyprzedać kraj. Rosja odrzuca komunizm, w nowym systemie politycznym potrzeba nowej ekonomii. Bezrobocie i bieda sięgają horrendalnych rozmiarów. Koszty transformacji…

Film „Doktryna szoku” pokazuje, że nie trzeba tak dramatycznych wydarzeń jak w Ameryce Łacińskiej czy byłym ZSRR. Wystarczy mianować premierem Margaret Thatcher. Główna myśl dziennikarki i reżysera jest taka, że czasy kryzysu generują niebezpiecznie duży margines tolerancji radykalnych projektów dotyczących całych społeczeństw. Głównym czarnym charakterem jest tu laureat nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii Milion Friedman, twórca teorii modernizacji kryzysowej, dzięki której, zdaniem Klein przez kilkadziesiąt lat przy okazji kolejnych kryzysów pojawiających się gdziekolwiek na świecie stopniowo niszczyli równowagę społeczną i likwidowali zabezpieczenia socjalne.

Nie mam wątpliwości, że w Argentynie, w Iraku, w Nowym Orleanie świadomie zastosowano strategię modernizacji kryzysowej, która prowadzi do powstania kapitalizmu katastroficznego, zawsze zaczynającego się od jednej katastrofy i nieuchronnie prowadzącego do innej. Może się zacząć od zamachu stanu a skończyć krachem peso, jak było w Argentynie. Może się zacząć od załamania gospodarki planowej, a skończyć na krachu rubla – jak w Rosji. Może się zacząć od huraganu Katrina, a skończyć na wyludnieniu miasta – jak w Nowym Orleanie.” – mówiła Klein w jednym z wywiadów.

W czasach światowego kryzysu, z którym się obecnie mierzymy, film zyskuje namacalny kształt. Wszyscy poniekąd ponieśliśmy konsekwencje fundamentalistycznego neoliberalizmu, zdaje się mówić za Klein Winterbottom. Poglądy, z którymi oczywiście można się nie zgadzać, są w filmie wyłożone bardzo przekonująco i satysfakcjonująco artystycznie. W dokumentalną narrację wpleciono powstały na potrzeby promocji książki kilkuminutowy świetny film Alfonso Cuarona pokazujący proces czyszczenia mózgu pacjentów szpitali psychiatrycznych, najpierw zaadaptowany przez CIA do przesłuchiwania więźniów, potem przez ekonomistów do podporządkowywania sobie społeczeństwa.

Film idealnie trafił w swój czas. Winterbottom ostrzega przed konsekwencjami sytuacji, z którą mierzymy się właśnie teraz. Zapraszam do oglądania filmu pt. „Doktryna szoku”.

 

Data:
Kategoria: Gospodarka

Fiatowiec

Zawsze na straży prawa. Opinie i wywiady z ciekawymi ludźmi. - https://www.mpolska24.pl/blog/zawsze-na-strazy-prawa-opinie-i-wywiady-z-ciekawymi-ludzmi

Fiatowiec: bloger, dziennikarz obywatelski, publicysta współpracujący z "Warszawską Gazetą". Jestem długoletnim pracownikiem FIATA.Pomagam ludziom pracy oraz prowadzę projekty obywatelskie.

Komentarze 0 skomentuj »
Musisz być zalogowany, aby publikować komentarze.
Dziękujemy za wizytę.

Cieszymy się, że odwiedziłeś naszą stronę. Polub nas na Facebooku lub obserwuj na Twitterze.