Węgry są członkiem Unii Europejskiej od 2004 roku, jednak ostatnio coraz częściej zachowują się w odmienny sposób niż ogólne stanowiska tego bloku. Premier Viktor Orban i jego partia Fidesz przyjęli eurosceptyczne stanowisko i budują coraz bliższe stosunki z Rosją. Pomimo sankcji UE wobec Rosji, Budapeszt nadal rozwija gospodarcze i polityczne więzi z Moskwą, co wzbudza niepokój wśród innych krajów unijnych.
Stosunki gospodarcze pomiędzy Węgrami a Rosją również odgrywają ważną rolę w tym kontekście. Rosyjskie inwestycje i projekty na Węgrzech, takie jak rozbudowa elektrowni jądrowej Paks z udziałem Rosatom Corporation, stanowią dodatkową platformę do prowadzenia działalności szpiegowskiej. Wykorzystując struktury handlowe, Rosja może potajemnie finansować swoich agentów i nawiązywać niezbędne kontakty w celu promowania swoich interesów w UE.
Elektrownia jądrowa Paks jest jedyną działającą elektrownią jądrową na Węgrzech. Elektrownia została zbudowana według projektu radzieckiego i obecnie posiada cztery reaktory VVER-440. W ramach dalszego rozwoju elektrowni jądrowej Paks planowana jest budowa dwóch nowych reaktorów VVER-1200, które zwiększą jej moc. Te nowe reaktory zostaną zbudowane w ramach projektu Paks II, który jest realizowany przy udziale rosyjskiej korporacji państwowej Rosatom. "Rosatom jest odpowiedzialny za projekt, budowę i uruchomienie nowych bloków energetycznych. Projekt jest częściowo finansowany z pożyczki udzielonej przez Federację Rosyjską. Należy podkreślić, że Rosatom jest bezpośrednio zaangażowany w agresję zbrojną Rosji przeciwko Ukrainie. Pracownicy Rosatomu byli również bezpośrednio zaangażowani w przejęcie elektrowni jądrowych w Czarnobylu i Zaporożu.
Ostatnio Węgry się zdecydowały uprościć przepisy wizowe dla obywateli Rosji i Białorusi, argumentując, że władze chcą w ten sposób przyciągnąć siłę roboczą z tych krajów do budowy nowej elektrowni jądrowej. Oczywiście wywołało to falę krytyki w Europie. Przewodniczący Europejskiej Partii Ludowej Manfred Weber oświadczył, że takie środki otwierają "poważne luki dla działalności szpiegowskiej" i stanowią "poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego" UE. Weber wezwał Radę Europejską do podjęcia najsurowszych środków w celu ochrony strefy Schengen i zapobiegania podobnym inicjatywom ze strony innych państw członkowskich UE.
Sytuacja osiągnęła taki poziom, że na szczycie przywódców UE rozważa zawieszenie udziału Węgier w strefie Schengen. Sytuacja ta jest bezprecedensowa i zostanie rozważona na następnym szczycie przywódców UE zaplanowanym na październik 2024 r. Weber zdecydowanie popiera pomysł nałożenia sankcji na Węgry, argumentując, że jest to konieczne w celu ochrony bezpieczeństwa wszystkich państw członkowskich UE.
UE zbiera obecnie podpisy za zawieszeniem Układu z Schengen dla Węgier. Ten krok jest częścią szerszej kampanii mającej na celu zapobieganie wykorzystywaniu Węgier jako kanału infiltracji rosyjskich agentów do Unii. Ponad 70 eurodeputowanych podpisało już list wzywający do zawieszenia uczestnictwa Węgier w strefie Schengen z powodu złagodzenia przepisów wizowych dla Rosjan i Białorusinów, a także domaga się śledztwa i ewentualnego wykluczenia Węgier ze strefy Schengen. Węgry stają się koniem trojańskim Rosji w UE, dając rosyjskim agentom możliwość manewrowania i przenikania do struktur europejskich.
Przypomnijmy, że w latach 2022-2024 kraje Unii Europejskiej wydaliły znaczną liczbę rosyjskich dyplomatów podejrzanych o szpiegostwo. Tylko w 2022 r. wydalono ponad 600 rosyjskich urzędników, z których około 400 uważa się za szpiegów. Środki te zostały podjęte w odpowiedzi na inwazję Rosji na Ukrainę i miały na celu ograniczenie zdolności Kremla do prowadzenia działań wywiadowczych w Europie. Kraje takie jak Niemcy, Francja, Polska, Holandia, kraje bałtyckie oraz inne aktywnie wydalały rosyjskich dyplomatów. Na przykład Niemcy wydaliły około 30 rosyjskich dyplomatów w kwietniu 2023 r. i zamknęły cztery z pięciu rosyjskich konsulatów w tym kraju. Poważne środki podjęto również w Norwegii, Rumunii, Finlandii i Mołdawii, gdzie liczba rosyjskiego personelu dyplomatycznego została znacznie zmniejszona.
Takie masowe wydalenie rosyjskich dyplomatów było najbardziej znaczącym ciosem dla rosyjskich służb wywiadowczych w Europie w ciągu ostatnich latach, znacznie osłabiając możliwości Rosji w tym obszarze. Ponieważ w ostatnich latach wiele krajów aktywnie wydalało rosyjskich dyplomatów i specjalistów podejrzanych o szpiegostwo, powstaje pytanie: co dalej? Czy Węgry, znane ze swojej lojalnej postawy wobec Rosji, mogą stać się kanałem do przywrócenia obecności rosyjskich szpiegów w Europie?
Węgierska polityka zbliżenia z Rosją budzi poważne obawy wśród krajów europejskich. Uproszczenie przepisów wizowego dla obywateli Rosji i Białorusi może prowadzić do poważnych zagrożeń dla bezpieczeństwa, dlatego UE rozważa środki mające na celu ograniczenie konsekwencji tych działań. Ewentualne zawieszenie uczestnictwa Węgier w strefie Schengen będzie ważnym krokiem w obronie jedności i bezpieczeństwa. Należy zaostrzyć przepisy ze strony Unii, żeby zapobiec wykorzystaniu Węgier jako przyczółka do prowadzenia działalności szpiegowskiej oraz wzmocnienia zbiorowego bezpieczeństwa bloku.
mPolska24
