ZAPOMNIANE POLSKIE LOTNICZKI
Trzy niezwykłe Polki pilotki, które na zapleczu powietrznego frontu odegrały ważną rolę w zmaganiach z niemieckim Luftwaffe. Wstąpiły w szeregi Air Transport Auxiliary (ATA), formacji pomocniczej RAF-u, transportowały nowe, naprawione i uszkodzone samoloty pomiędzy fabrykami, zakładami naprawczymi, lotniskami bojowymi oraz złomowiskami igrając na co dzień ze śmiercią. Historia lotnictwa w czasie II wojny światowej pełna jest inspirujących kobiet. Kobiety podczas wojny także latały, a nawet pilotowały samoloty bojowe. O polskich pilotach walczących w Bitwie o Anglię napisano dużo, zaś o polskich lotniczkach, służących w brytyjskiej armii, wspomina się rzadko.
W tym elitarnym gronie znalazły się trzy Polki. To Jadwiga Piłsudska-Jaraczewska (1920-2014), córka Marszałka Piłsudskiego, na niej jednak ciążyło nazwisko
i możliwość wykorzystania jej zestrzelenia przez Niemców do celów propagandowych. Pozostałe dwie to Stefania Wojtulanis-Karpińska (1912-2005) i Anna Leska-Daab
(1910-1998). Wszystkie trzy, przed wojną były zapalonymi szybowniczkami, w czasie wojny służyły w ATA – Air Transport Auxiliary, pomocniczej służbie transportowej brytyjskich Królewskich Sił Powietrznych
ANNA LESKA
– Urodziła się 14.11.1910 roku w Warszawie. W wieku 18 lat uzyskała kategorię A i B pilota szybowcowego, później
uprawnienia pilota balonowego w Aeroklubie Warszawskim. W czasie ll Wojny wykonywała loty łącznikowe w Eskadrze Sztabowej przy Dowództwie Lotnictwa. Po ewakuacji do Rumuni przedostała się do Francji, później do Anglii, gdzie wstąpiła 1.01.1941 roku do ATA będąc pierwszą cudzoziemką w tej formacji. Zmarła 21.01.1998 roku.
JADWIGA PIŁSUDSKA
– Urodziła się 28.02.1920 roku w Warszawie jako druga córka Józefa Piłsudskiego. Od najmłodszych lat pasjonowała się lotnictwem. Do wybuchu ll Wojny Światowej uzyskała najwyższą kategorię D pilota szybowcowego. Latała również na motoszybowcach. Po wybuchu wojny przez Szwecję dostała się do Anglii, gdzie rozpoczęła studia architektoniczne w Cambridge. W połowie lipca 1942 roku dołączyła do ATA. Zmarła 16.11.2014 roku.
STEFANIA WOJTULANIS - PSEUD."BARBARA"
- Urodziła się 22.11.1912 roku w Warszawie. Studiowała na wydziale Mechaniki Lotniczej Politechniki Warszawskiej. Jako pierwsza kobieta w Polsce zdała egzamin państwowy i uzyskała licencję pilota balonowego. Posiadała licencje kategorii C pilota szybowcowego oraz pilota motorowego. Była również instruktorem spadochronowym. Podobnie jak Anna Leska wykonywała loty.
Pilotowały m. in. bojowe maszyny myśliwskie typu Supermarine Spitfie. Latały bez radia, miały zakaz akrobacji i strzelania. Niezależnie od pogody, wykonywały
średnio dwa loty dziennie, często był to transport uszkodzonych maszyn RAF do warsztatów naprawczych. W lutym 1943-1946 u boku istniejących od 1939 r. Polskich Sił Powietrznych działała Pomocnicza Lotnicza Służba Kobiet: jej członkinie zwane były popularnie WA-AF-kami (od brytyjskiego Women’s Auxilliary Air Force). Stanowiły 10% Polskich Sił Powietrznych. Po wojnie za ciężką służbę polskich pilotek nie spotkała nagroda, nie doczekały się też eksponowanego miejsca w historii.
mPolska24
