Krótkie wprowadzenie:
20 października 2011 roku pułkownik Kaddafi został zamordowany przez siły rebelii niedaleko swojej macierzy w mieście Syrta.
3 dni później Przejściowa Rada Narodowa (National Transitional Council) ogłosiła wydostanie się spod 42-letniej dyktatury.
Jednakże realistycznie rzec biorąc: brak sił, które wypełniłyby miejsce po Kaddafim i potężna ilość broni pozostałej po szmuglerach, dostawach NATO i najemnych wojskach pułkownika spowodowały zanik bezpieczeństwa, którego brak zdestabilizował cały kraj .
Pomimo faktu, iż Libia ma najmniejszą populację w Północnej Afryce, jej obywatele są zdywersyfikowani na największą liczbę plemion i etnicznych podziałów .
Podczas ponadczterdziestoletniego panowania reżim korzystał z systemu balansu, tzn. zmieniał i umacniał swój patronat nad plemionami, stosował propagandowe zagrywki, doprowadzał do konfliktów pomiędzy plemionami, stosował represje.
Okrucieństwo i ekstrawagancja reżimu doprowadziły do paranoi i psychozy Kaddafiego. Brak społeczeństwa obywatelskiego, niespójność narodowa i bezpartyjność państwa były wynikiem wręcz podręcznikowego rządzenia autokraty (na zasadzie Macchiavellego), zakładające, iż rozdrobnienie i wielość sił opozycyjnych jest siłą Kaddafiego.
Kiedy Trypolis upadł w sierpniu 2011, nastąpił całkowity upadek rządu centralnego. Pomimo międzynarodowego uznania rebelia w Bengazi nie miał wpływu ani żadnego mechanizmu kontroli, który mógłby zapanować nad całym państwem. Wszak trudno, by demokracja przejęła metody Kadaffiego w celu utrzymania władzy, prawda? Kiedy więc źródła represji i wpływu minęły, powstało wiele grup, które nie chciały się podporządkować. Dodajmy do tego, tak jak wspomniałem wcześniej, ogromną ilość broni i ludzi pod bronią.
Widząc ogromny problem, przed jakim stała w ówczesnym czasie Libia, NTC przekształciła się w dzisiejsze GNC, czyli General National Congress (Główny Kongres Narodowy w wt.). Było to w sierpniu 2012. Przemysł naftowy w tym okresie przejawiał się stałym wzrostem, który rokował nadzieję na stabilność finansową państwa. Jednakże w połowie 2013 rosnące napięcie pomiędzy milicjami (nierozbrojonymi wcześniej) a rządem spowodowało przejście z powrotem na skraj wojny domowej.
Brak jakiegokolwiek planu pokojowego od końca 2011, który spowodowałoby spokojne przejście na drogę cywilną, uniemożliwił legitymizację rządu. Próby przekonania milicji w 2013 roku do opuszczenia broni i przekazania jej armii libijskiej spaliły na panewce.
Dlaczego? Odpowiedź jest bardzo prosta. Poddanie broni oznaczało utratę mocy i wpływów. A po 2 latach kontroli różnorodnych frakcji nad polami naftowymi takie propozycje można było zbyć śmiechem.
W październiku 2013 roku premier Ali Zeidan (wybrany przez GNC pod koniec 2012 roku) został porwany przez jedną z frakcji, które zaraz będę omawiał. Libyan Revolutionaries Operation Room. Powód, dla którego został porwany, został wyjaśniony bardzo szybko przez tę grupę. Oskarżyli oni Zeidana o złamanie libijskiego prawa, pozwalając US Army na schwytanie Abu Anas al-Libia, jednego z dowódców Al-Kaidy, który brał udział w zamachach na amerykańskie konsulaty w Kenii i Tanzanii. Krótko potem Zeidan został wypuszczony. w marcu 2014 w wyniku podsycania antyrządowych nastrojów przez Bractwo Muzułmańskie zostało uchwalone Wotum Nieufności, którego wynikiem była dymisja i ucieczka Zeidana z kraju. Wkrótce potem nastąpiły wybory, w których jego była partia wygrała. Jednakże BM dokonało zamachu stanu zmuszając rząd z Trypolisu do ucieczki do Tobruku.
Powstały dwa nieuznające się rządy.
Frakcje w Libii
- General National Congress (GNC) . Lider : Nouri Abusahmain z Libijskiego Bractwa Muzułmańskiego
- House of
Representatives
(HoR) Aguila Saleh Issa
- Libyan National Army
(LNA) Generał Khalifa Haftar
- Petroleum Defense Guards Ibrahim al-Jadhran
- Libya Dawn Militia
(Fajr Libya) Koalicja złożona z islamistycznych frakcji "Tarcza Libii" i Libyan Revolutionaries Operation Room
- Islamic State in Libya Abu Nabil al-Anbari
- Ansar al-Shariah in
Libya (ASL) Abu Khalid al-Madani
- Abu Salim Martyrs
Brigade Salim Derbi
- Al-Qaeda Islamskiego Magrebu (AQIM) Abdelmalek Droukdel
(Abu Musab Abdel
Wadoud)
- al-Mourabitoun Mokhtar Belmokhtar
- Plemię Tuaregów Brak jednolitego dowodzenia.
- Plemię Tebu Brak jednolitego dowodzenia.
Powiązania i sojusze
1. GNC jest z pochodzenia bezpośrednim przedstawicielem Bractwa Muzułmańskiego na Libię. Ma porozumienia z różnego rodzaju islamskimi bojówkami, w tym z Libijskim Świtem, lokalnymi milicjami. Ich główną siedzibą jest miasto Trypolis.
2. HOR jest demokratycznie wybranym rządem uznanym przez społeczność międzynarodową. Ich bezpośrednią siłą jest podporządkowane LNA z Generałem Haftarem na czele. Urzęduje w Tobruku.
3. LNA jest armią narodową powiązaną z HOR. Trzon jej dowództwa jest złożony ze starego sztabu Kaddafiego z Generałem Haftarem, byłym agentem CIA na najwyższym stanowisku. Ich siedziby są w Tobruku i Ajdabyia.
4.Niezależna milicja zatrudniona przez rząd HOR w celu ochrony kluczowych szlaków transportu i przerobu ropy naftowej we wschodniej Libii.
5. Libijski Świt jest główną siłą GNC w walce o supremat w Libii. Utworzony z dwóch frakcji: Tarcza Libii i LROR. Ma także luźne porozumienia z Al-Kaidą i IS.
6. Państwo Islamskie w Libii jest najbardziej agresywną i ekspansjonistyczną frakcją. Utworzona w wyniku świadomej operacji naczelnego lidera IS Abu Bakr al Baghdadiego powstała w 2014 roku w wyniku desantu na Syrtę przez IS z Syrii i Iraku z Libijczykami jako naczelnym dowództwem. Ich głównym miastem jest Syrta, ale mają poszczególne dzielnice w Bengazi i Dernie.
7. ASL jest odłamem Al-Kaidy, zakazanym w czasach Kadafiego. Mają powiązania z Libijskim Świtem, AQ i IS. Ich wielkim sukcesem było zabicie amerykańskiego konsula w 2012 roku w Benghazi. Posiadają dzielnice w Zuwarah,
Benghazi i Derna.
8. Bojówka Al-Kaidy we wschodniej Libii. Ich głównym oponentem jest IS w Dernie .
9. AL-Kaida Islamskiego Maghrebu (AQIM) jest bezpośrednim przedstawicielem Al-Kaidy w Algierze, Mali. W Libii prowadzą działania na terenie Tuaregów (południowy zachód Libii). Ich głównym celem jest ochrona swoich szlaków tranzytowych broni i rabunkowa działalność gospodarcza w celu finansowania operacji w Środkowej Afryce.
10. al-Mourabitoun jest odłamem AQIM, który ma za zadania wspierać operacje Al-Kaidy w Dernie.
11. Plemię Tuaregów prowadzące działania pragmatyczne (kto wygrywa, tego popieramy) stara się uzyskać jak największe profity, zwalcza Al-Kaidę , ich celem jest uznanie Tuaregów za obywateli Libii i nadanie im praw.
12. Plemię Tebu jest sojusznikiem rządu HOR w Tobruku. Na ich terenie są największe złoża ropy w Libii Zachodniej.
Powyższa mapa zawiera :
- na czerwono zaznaczony jest obszar rządu HOR z Tobruku; na granicy czerwono-żółtej znajduje się plemię Tebu
- na żółto zaznaczone jest terytorium plemienia Tuaregów
- na zielono zaznaczony jest islamski rząd GNC
- kolorem szarym na środku przy Morzu Śródziemnym zaznaczone jest Państwo Islamskie
- niebieskim kolorem zaznaczone są lokalne milicje
Tyle w temacie krótkiego wprowadzenia w sytuację libijską. W następnych artykułach będę przybliżał poszczególne działania, historię, a także sytuację geopolityczną, bez której tej wojny oczywiście by nie było.
Pozdrawiam i zapraszam do komentowania.
mPolska24
