Największe zagrożenia terroryzmu – raport

Opublikował ją hiszpański dziennik “El País”. Ministerialny raport został przygotowany, by wykazać zasadność utrzymania alertu terrorystycznego na czwartym poziomie (w pięciostopniowej skali), ale jeszcze przed zamachami w Paryżu. Jednak wydarzenia, do których tam doszło, pokazują, że hiszpańskie służby pozostają czujne i utrzymywanie alertu antyterrorystycznego na tak wysokim poziomie jest jak najbardziej uzasadnione.

Ataki w Europie i odbicie hiszpańskich ziem

Wśród dziesięciu największych zagrożeń wskazanych przez hiszpańskie ministerstwo spraw wewnętrznych na pierwszym miejscu znalazły się obozy szkoleniowe dla Europejczyków. Autorzy raportu zauważają, że od dawna zarówno ISIS jak i Al-Ka’ida postawiły sobie Europę jako cel i w związku z tym usilnie próbują dokonywać ataków wewnątrz jej granic. Hiszpania jest w tej chwili podwójnie zagrożona, ponieważ terroryzm islamski uznaje Półwysep Iberyjski za terytorium, które ze względów historycznych powinno zostać „odbite”. Mowa tu o średniowiecznym kalifacie, który zajmował terytorium Al Ándalus (arabska nazwa Półwyspu Iberyjskiego) przez kilka wieków.

Aktualnie bojownicy tzw. Państwa Islamskiego, mający bezpośrednie powiązania z Hiszpanią, grożą otwarcie zamachami na terytorium Hiszpanii. Duża część tych gróźb dotyczy właśnie chęci odzyskania historycznego Al Ándalus w celu wcielenia go do Dar al Salam (Dom Islamu), nazwy używanej do określenia ziem rządzonych przez świat islamski.

Odwet na tych, którzy walczą z ISIS

Kolejnym zagrożeniem jest przynależność i aktywne działania na rzecz międzynarodowej interwencji przeciwko Państwu Islamskiemu. Uczestnictwo w działaniach przeciwko ISIS zwiększa zagrożenie terrorystyczne dla wszystkich krajów będących częścią koalicji, w tym dla Hiszpanii. Autorzy raportu zauważają, iż istnieje wiele otwartych gróźb kierowanych konkretnie do państw zachodnich będących częścią koalicji ISIS. “Są to najczęściej nagrania publikowane w internecie, na których przywódcy ISIS grożą atakami na Europę podkreślając, iż na pierwszym miejscu ucierpią kraje walczące przeciwko Państwu Islamskiemu” – czytamy w “El País”. Niestety ostatnie wydarzenia w Paryżu pokazują, iż obawy hiszpańskich ekspertów się sprawdziły i działania w ramach międzynarodowej interwencji przeciwko Państwu Islamskiemu stwarzają dodatkowe ryzyko.

Samotne wilki

Raport dotyczący zagrożeń, jakie niesie ze sobą terroryzm, wskazuje również niebezpieczeństwo fenomenu tzw. samotnych wilków. Działania dokonywane przez pojedyncze jednostki lub samotne wilki stanowi wielkie niebezpieczeństwo, ponieważ są one o wiele trudniejsze do wykrycia niż w przypadku działania siatki terrorystycznej. W tej chwili zagrożenie tego typu atakami istnieje nie tylko w Hiszpanii, ale i w większości krajów będących otwartymi przeciwnikami Państwa Islamskiego. Dodatkowe ryzyko wynika z faktu, iż ISIS poprzez dobrze rozwinięty aparat propagandy dociera do takich osób dając im narzędzia do tego, aby mogły dokonywać ataków terrorystycznych. Jest to głównie bycie w stałym kontakcie i przekazywanie wskazówek, pomysłów i porad dotyczących sposobu działania. ISIS przekazuje swoim zwolennikom informacje na temat tego, jak konstruować bomby oraz jak używać materiałów wybuchowych do ataków na samoloty lub w miejscach o dużej koncentracji ludzi. W przypadku Hiszpanii istnieje wiele przykładów na to, jakie niebezpieczeństwo niosą za sobą samotne wilki. Ostatnie zatrzymania były na początku listopada w Madrycie. Byli to mężczyźni pochodzenia marokańskiego, którzy deklarowali pełne przygotowanie do ataków w Hiszpanii. Wszyscy znajdują się w tej chwili w więzieniu. “Nie ma najmniejszej wątpliwości, iż te zatrzymania powstrzymały serię zamachów, do których doszłoby w najbliższym czasie”.

Radykalizują się, szkolą i świetnie maskują

Kolejnym wskazywanym zagrożeniem jest stały wzrost osób poddawanych procesowi radykalizacji, głównie za pomocą portali społecznościowych. Obawy przed masową radykalizacją są poparte danymi, którymi dysponują organy bezpieczeństwa państwa, które wskazują na stały wzrost liczby osób gotowych na walkę w imię dżihadu. Ten problem łączy się w sposób oczywisty z kolejnym niebezpieczeństwem, które znalazło się na liście zagrożeń. Mowa tu o osobach powracających do kraju po pobycie w Syrii. Są one jedynie objęte obserwacją, ponieważ nie istnieje możliwość aresztowania ich jedynie z powodu pobytu tych osób na terenach rządzonych przez ISIS. Pomimo objęcia potencjalnych terrorystów obserwacją nie istnieje stuprocentowa pewność, iż służby będą w stanie wychwycić na czas wszystkie działania dążące do przeprowadzenia zamachów na terenie Hiszpanii. „Osoby powracające do Europy po pobycie w Syrii stanowią wielkie niebezpieczeństwo dla każdego kraju.” – przestrzega raport . Oprócz tego zauważ się, iż „niebezpieczeństwo to wynika ze skrajnego radykalizmu, które reprezentują zazwyczaj te osoby, oraz z ich przygotowania do użycia broni i materiałów wybuchowych, które jest wykorzystywane do przeprowadzania zamachów terrorystycznych”. Należałoby zwrócić uwagę również na fakt, iż osoby powracające z terenów objętych konfliktem w przypadku krajów posiadających duże społeczności muzułmańskie bardzo łatwo potrafią wtopić się w otoczenie (w czym również są szkoleni) tak, aby nie wzbudzać najmniejszych podejrzeń, które mogłyby wskazywać na ich powiązania z terroryzmem.

Zagrożone lotniska

Wśród pozostałych zagrożeń wymienia się również sytuację hiszpańskich lotnisk, które według wspominanego raportu mogą stać się celem ataków terrorystycznych. Miałoby to być spowodowane chęcią zemsty terrorystów za udane akcje policyjne, które w ostatnim czasie rozbiły kilka komórek terrorystycznych działających na terenie Hiszpanii. Potencjalny atak terrorystyczny dokonany na terenie hiszpańskich lotnisk miałby być również próbą uderzenia w państwa posiadające swoje interesy w Hiszpanii i znajdujące się na czarnej liście ISIS. Kolejnym powodem, dla którego hiszpańskie służby obawiają się o bezpieczeństwo portów lotniczych, jest fakt, iż stały się one punktem, z którego europejscy bojownicy wyjeżdżają do Syrii i Iraku. Jako szczególnie zagrożone lotniska wymienia się lotnisko w Barcelonie oraz w Maladze.

Zamach na interesy wielu państw

Eksperci, którzy opracowali listę zagrożeń alarmują również, że Hiszpania może stać się kolejnym celem terrorystów, lecz ewentualny zamach może być skierowany ku interesom, jakie posiadają w Hiszpanii takie kraje, jak Francja, Stany Zjednoczone czy nawet Rosja.

Niestety nie jest to koniec zagrożeń, z jakimi musi liczyć się Hiszpania. W tym roku odbyło się 27 operacji, których celem było uniknięcie aktów terrorystycznych na terenie kraju. Wskazuje się, że z jednej strony jest to niewątpliwy sukces, jednak z drugiej jest to dodatkowe zagrożenie, ponieważ terroryści mogą uznać, iż zasługi Hiszpanii w walce z terroryzmem muszą zostać przez nich ukarane. Co w praktyce mogłoby oznaczać chęć zemsty poprzez dokonanie zamachu podobne do tego, który miał miejsce w Paryżu.

Opracowana przez hiszpańskie ministerstwo spraw wewnętrznych lista zagrożeń, jakie niesie ze sobą terroryzm, została przygotowana jeszcze przez zamachami w Paryżu. Niestety bardzo szybko okazało się, że wymieniane w niej zagrożenia nie są teoretyzowaniem, są one jak najbardziej realne i zarówno Hiszpania, jak i inne kraje europejskie, muszą zdawać sobie sprawę z tego, jak wielkie zagrożenie stanowi w tej chwili terroryzm islamski. Należy również docenić zaangażowanie Hiszpanii w walkę z terroryzmem i obserwować jej działania, ponieważ jest to kraj, który posiada ogromne doświadczenie.

T.M.