Serwis używa plików cookies, aby mógł lepiej spełniać Państwa oczekiwania. Podczas korzystania z serwisu pliki te są zapisywane w pamięci urządzenia. Zapisywanie plików cookies można zablokować, zmieniając ustawienia przeglądarki. Więcej o plikach cookies możesz przeczytać tutaj.

Autorzy więcej

SZANUJMY JĘZYK OJCZYSTY, POLSZCZYZNĘ! (3)

Nie bądźmy nadgorliwi!

SZANUJMY JĘZYK OJCZYSTY, POLSZCZYZNĘ! (3)
źródło: internet cc
Gorliwość to w zasadzie cnota, cecha pozytywna. Pod warunkiem, że stosowana z umiarem. Nadmierna gorliwość to już wada, szczególnie jeśli skutkuje błędami.
 
Dziś o wynikających z nadgorliwości błędach, czyli o prymacie leksyki nad logiką.
 
Wbijano nam od wczesnych klas szkoły podstawowej (piszący te słowa przedstawiciel redakcji należy do nieco starszego pokolenia), że przymiotniki stopniuje się w sposób prosty (poprzez dodanie odpowiednich formantów) lub opisowy (poprzez użycie właściwych przysłówków). Przykłady:
ciekawy - ciekawszy - najciekawszy
bliski - bliższy - najbliższy
interesujący - bardziej interesujący - najbardziej interesujący
odległy - bardziej odległy - najbardziej odległy, chociaż poprawne jest także odleglejszy i najodleglejszy (cudzoziemcom początkującym w nauce języka polskiego tych ostatnich form raczej nie polecamy).
 
W ostatnich latach mamy do czynienia z plagą stosowania obu sposobów tworzenia stopnia wyższego naraz.  A to obsługa w salonie mody zapewnia nas, że przymierzany płaszcz jest bardziej elegantszy. A to z prognozy pogody dowiadujemy się, że następny dzień będzie bardziej cieplejszy. Czy wreszcie wybrany przez nas środek komunikacji okazał się nie być bardziej szybszy wbrew zapewnieniom dyspozytora. Wszystkim zacytowanym zapewne przyświecała szczytna idea: więcej to lepiej. W tym przypadku zdecydowanie nie.
Powyższe przykłady dotyczyły stopnia wyższego, ale stopień najwyższy też jest poddawany zabiegom „potęgującym”. Najbardziej optymalny to dość powszechnie występujący przykład nadgorliwości językowej. Słowo optymalny wywodzi się ze stopnia najwyższego łacińskiego słowa dobry, a więc słowa najlepszy. Dodawanie przed nim przysłówka najbardziej jest zupełnie zbędne.
 
Jeśli chcemy kogoś wyróżnić w jakiejś grupie, mamy do dyspozycji dwie konstrukcje zdaniowe:
Był jednym z najlepszych informatyków w firmie albo Należał do najlepszych informatyków w firmie.
Co robią nadgorliwcy? Oczywiście używają obu na raz. I powstaje potworek językowy w postaci:
Należał do jednego z najlepszych informatyków w firmie.
Jakaś refleksja? Że zamiast uhonorować naszego bohatera, raczej odebraliśmy mu powagę? Skąd.
 
I kolejny przejaw nadmiaru. Zwroty: jak by nie było, co by nie zrobiłgdzie by nie był, co by nie mówić także pozbawione są logiki. Partykuła przecząca nie ma w nich zastosowania. Poprawnie jest: jakkolwiek by było, cokolwiek by robił, gdziekolwiek by był, cokolwiek by mówić.
Wreszcie ktoś, kto rozprawia o związku przyczynowo-skutkowym, musi się zdecydować na słowo: wskutek (czegoś) lub na skutek (czegoś). Nigdy na hybrydę na wskutek.
 
Wszystkim wypowiadającym się (problem dotyczy raczej języka mówionego) odradzamy rozpoczynanie każdej kwestii od to znaczy. Nie po to udało się - mamy nadzieję - wyeliminować z mówionej polszczyzny wszędobylskie jakby, żeby natychmiast zastępować je nową „podpórką”, która ani sensu, ani urody językowi nie przydaje.
 
Poprzednie artykuły cyklu:
http://www.mpolska24.pl/post/9967/szanujmy-jezyk-ojczysty-polszczyzne-w
http://www.mpolska24.pl/post/10030/szanujmy-jezyk-ojczysty-polszczyzne-1
http://www.mpolska24.pl/post/10084/szanujmy-jezyk-ojczysty-polszczyzne-2
Data:
Tagi: #
Komentarze 0 skomentuj »
Musisz być zalogowany, aby publikować komentarze.
Dziękujemy za wizytę.

Cieszymy się, że odwiedziłeś naszą stronę. Polub nas na Facebooku lub obserwuj na Twitterze.