W styczniu silny wzrost wskaźnika CPI do 1,8% r/r

Według wstępnego szacunku GUS w styczniu wskaźnik inflacji CPI wzrósł do 1,8 r/r wobec 0,8% r/r w grudniu 2016 r. Styczniowy wskaźnik inflacji jest zgodny z naszą prognozą i wyższy od mediany prognoz rynkowych wg ankiety Parkietu (1,6% r/r). W skali miesiąca ceny wzrosły o 0,4%.

Opublikowane dane nt. styczniowego wskaźnika CPI mają charakter wstępny, gdyż zostały sporządzone w oparciu o system wag w koszyku inflacyjnym, który obowiązywał w 2016 r. Jak co roku, ze względu na szacunkowy charakter dzisiejszej publikacji, GUS podał zmiany cen jedynie dla kilku najważniejszych kategorii dóbr i usług. Pełne dane nt. styczniowego wskaźnika CPI i jego struktury (w oparciu o nowy system wag w koszyku inflacyjnym) zostaną opublikowane za miesiąc, wraz z publikacją wskaźnika inflacji za luty.

Na podstawie dzisiejszych danych można jedynie szacunkowo i wstępnie określić czynniki wzrostu styczniowej inflacji, niemniej generalnie tendencje cenowe w styczniu przebiegły zgodnie z naszymi oczekiwaniami. Wstępnie szacujemy, że styczniowy wzrost wskaźnika CPI był efektem: - wyższej dynamiki cen paliw (przede wszystkim silny efekt bazy sprzed roku) z kontrybucją do wzrostu inflacji na poziomie ok. 0,40 pkt. proc.; - wzrostu cen użytkowania mieszkania (m.in. podwyżka opłat za energię elektryczną) z „wkładem” do inflacji na poziomie ok. 0,3 pkt. proc. oraz kontynuacji wzrostu cen żywności, który „dodał” do styczniowego wskaźnika CPI 0,2 pkt. proc. Pozostały wzrost styczniowego wskaźnika CPI (tj. ok. 0,1 pkt. proc.) był efektem  zmian cen kategorii dóbr i usług zaliczanych do inflacji bazowej (CPI po wyłączeniu cen żywności i energii).

Styczniowy wstępny wynik inflacji potwierdza prognozy formułowane już od dłuższego czasu, że na początku 2017 r. wskaźnik inflacji wzrośnie w okolice 1,5% z powodu wzrostu cen paliw w ślad za rosnącymi cenami ropy naftowej, przy bardzo niskiej statystycznej bazie odniesienia sprzed roku (kiedy w I kw. 2016 r. notowano dynamiczny spadek cen ropy naftowej), skokowego wzrostu cen nośników energii w następstwie wzrostu opłat za energię elektryczną (nowe taryfy od początku roku) oraz generalnego wzrostu pozostałych cen administrowanych z początkiem roku. Jednocześnie czynnikiem, który „podbił” ponad 1,5% wskaźnik CPI w styczniu, był silny wzrost cen żywności. Niemniej inaczej niż w poprzednich miesiącach, za solidnym wzrostem indeksu cen żywności w styczniu prawdopodobnie nie stoi przede wszystkim wzrost cen żywności przetworzonej, a głównie gwałtowny wzrost cen warzyw i owoców. Analiza cen hurtowych wskazuje, że przy nadal generalnie niskich cenach warzyw bulwiastych, notowane na przełomie roku bardzo niekorzystne warunki atmosferyczne w styczniu przekładały się na dynamiczny wzrost cen pozostałych warzyw oraz owoców, w szczególności importowanych.

Na podstawie opublikowanych szczątkowych danych GUS oraz naszych założeń dot. kategorii, których ceny nie zostały dziś opublikowane szacujemy, że z początkiem roku wzrósł także wskaźnik inflacji bazowej po wyłączeniu cen żywności i energii i zapewne osiągnął dodatni poziom - ok. 0,2% r/r wobec 0,0% r/r odnotowanego w grudniu 2016 r., głównie za sprawą wzrostu cen w kategorii zdrowie (przy niskiej bazie odniesienia sprzed roku). Należy jednak zastrzec, że ze względu na niepełne dane NBP, jak co roku, nie opublikuje w lutym wskaźnika inflacji bazowej za styczeń. Zostanie on opublikowany w przyszłym miesiącu przy okazji publikacji miar inflacji bazowej inflacji za luty.  

Na podstawie dzisiejszej publikacji GUS podtrzymujemy nasze oczekiwania, że wzrost wskaźnika CPI ma stosunkowo powszechny charakter i wobec niskich statystycznych baz odniesienia wskaźnik inflacji już trwalej pozostanie powyżej poziomu 1,5%. Jednocześnie jednak skokowy charakter wzrostu  inflacji jest w dużej mierze efektem oddziaływania czynników przejściowych. Notowany bowiem dynamiczny wzrost cen warzyw i owoców, silnie obecnie podwyższający indeks CPI powinien mieć charakter okresowy i jego siła będzie się wyczerpywała, bieżący wysoki poziom cen warzyw oznacza niższą skalę sezonowego wzrostu cen warzyw na wiosnę, wraz z wejściem na rynek nowalijek. Zatem w naszej ocenie w krótkim okresie ryzyko kontynuacji dynamicznego trendu wzrostowego inflacji w okolice 2,5% (celu inflacyjnego NBP) pozostaje ograniczone.

W trakcie kolejnych miesięcy oczekujemy wygaszenia dotychczasowego trendu silnego wzrostu dynamiki cen paliw (założony wolniejszy dalszy wzrost cen ropy naftowej i wygaśnięcie efektów niskiej bazy odniesienia) oraz braku dalszego nasilenia wzrostu cen żywności przetworzonej (oczekujemy raczej stabilizacji cen surowców na rynku globalnym w okolicach bieżących poziomów). 

W II poł. br. w okresie wyhamowania dynamik wzrostu cen paliw oraz żywności oczekujemy natomiast silniejszego wzrostu cen inflacji bazowej, w tym inflacji po wykluczeniu cen administrowanych. Uważamy, że utrzymujące się korzystne perspektywy dla konsumpcji prywatnej, przy już wyraźnym wzroście kosztów działalności firm oraz ograniczeniu skali deflacji towarów i usług importowanych, przełożą się na systematyczny wzrost inflacji po wykluczeniu cen żywności, energii i pozostałych cen administrowanych w kolejnych kwartałach.

W tych warunkach przez cały bieżący rok wskaźnik inflacji powinien oscylować w przedziale 1,5% - 2,0%. Przy bardzo wysokiej bazie odniesienia z grudnia 2016 r. (ceny paliw i żywność) na koniec roku wskaźnik CPI powinien ponownie zbliżyć się do poziomu 1,5%. Oczekujemy, że w 2017 r. średnioroczny wskaźnik inflacji wzrośnie do 1,7% r/r wobec poziomu -0,6% w 2016 r.

Dzisiejszy wynik inflacji nie daje podstaw do weryfikacji naszego bazowego scenariusza dot. polityki monetarnej RPP (stabilizacja stopy NBP na poziomie 1,5% przez cały bieżący rok). W świetle jednoznacznego przekazu RPP po lutowym posiedzeniu Rady co do preferencji dla stabilizacji stóp w tym roku jeśli spełni się nasza prognoza i wskaźnik CPI nie wzrośnie trwalej powyżej 2,0%, to wciąż relatywnie niska inflacja w połączeniu z nadal stosunkowo niskim tempem wzrostu PKB (a w szczególności z niską dynamiką inwestycji) będzie przesłanką dla RPP dla stabilizacji stóp NBP przez cały bieżący rok.

Jednocześnie jeśli, tak jak prognozujemy, okresowo wskaźnik CPI będzie się zbliżał do poziomu 2%, nie wykluczamy, że niektórzy członkowie RPP mogą przyjąć nieco bardziej konserwatywną niż dotychczas retorykę, co może mieć wpływ na wyższą zmienność oczekiwań rynkowych co do momentu zacieśnienia polityki monetarnej.

źródło: BOŚ Bank